Miroslav Stanić, snimak iz 1994.
interview Miroslav Stanić, vođe fočanske Srpske demokratske stranke, SDS – u kojem je otkrio pred kamerama tajni plan naoružavanja i formiranja dobrovoljačkih jedinica, godinu dana prije izbijanja sukoba.
interview Miroslav Stanić, vođe fočanske Srpske demokratske stranke, SDS – u kojem je otkrio pred kamerama tajni plan naoružavanja i formiranja dobrovoljačkih jedinica, godinu dana prije izbijanja sukoba.
Miroslav Stanić, snimak iz 1994.
„Srpska demokratska stranka je vrlo brzo formirala 8 bataljona, koji su vodili, a i sada neki vode – rezervni srpski oficiri u to vrijeme (JNA). Radila je na vojničkoj organiziranosti i materijalnom osiguranju tih bataljona. Dajem u javnost – prilikom smotre jednog tog bataljona na planini Zlataj – Srbi sa svojim srpskim obilježjima…naravno u potpunoj ilegali, znači radilo se o 1991.godini u mjesecu julu.“, govorio je Stanić u interviewu srpskim medijima.
ISKAZ ČUVARA “PRIHVATNOG CENTRA” ZA ŽENE U FOČI
Milutin Vujičić iz Foče,čuvar u sportskoj hali “Partizan” Foča
Vujičić je u prvoj polovini aprila 1992. godine četiri dana obezbjeđivao halu “Partizan” u kojoj su srpske vlasti, kako je naveo, organizovale “prihvatni centar” za ženske osobe muslimanske nacionalnosti s ciljem da ih “zaštite”. Naveo je da se u objektu nalazilo “nekoliko žena” koje su se mogle “slobodno kretati i primati posjete”. Na sličan način srpske vlasti su, dodao je svjedok, zaštitile više muslimanskih kuća u Foči.
Milutin Vujičić iz Foče,čuvar u sportskoj hali “Partizan” Foča
Vujičić je u prvoj polovini aprila 1992. godine četiri dana obezbjeđivao halu “Partizan” u kojoj su srpske vlasti, kako je naveo, organizovale “prihvatni centar” za ženske osobe muslimanske nacionalnosti s ciljem da ih “zaštite”. Naveo je da se u objektu nalazilo “nekoliko žena” koje su se mogle “slobodno kretati i primati posjete”. Na sličan način srpske vlasti su, dodao je svjedok, zaštitile više muslimanskih kuća u Foči.
_____
Izvještaj pukovnika Marka Kovača, komandanta Taktičke grupe Foča,od 31. avgusta 1992. godine.
U izvještaju od 31. avgusta 1992. godine se navodi da je iz KP Doma Foča krajem tog mjeseca “oslobođeno” 55 starijih muškaraca i 40 žena i djece, kako ih ne bi zatekla “najavljena komisija”.
______________________
KP DOM FOČA
U vremenskom periodu od juna do avgusta mjeseca 1992. godine na način
opisan pod tačkom 1. optužnice stražari pod komandom Mitra Raševića, te civilni i vojni policajci i vojnici koji su sa znanjem Mitra Raševića i Save Todovića ulazili KP dom iz vana, zatočenike u upravnoj zgradi udarali palicama, motkama i pesnicama ispitujući ih da li imaju sakriveno oružje, neke od njih umotavali u ćebad i vukući ih iznosili iz upravne zgrade od kog premlaćivanja je jedan broj zatočenika uslijed povreda podlegao ili su ustreljeni, te je na opisane načine nastupila smrt za:
Altoka (Omera) Alija rođen 7.04.1972. godine, Bičo Salem, Čankušić Abdurahman,Čedić Enko, Dželilović (Halima) Kemal rođen 25.01.1954. godine, Ivančić (Mirko)Mate, Konjo (Ahmet) Halim, Krajčin Adil, Kuloglija (Bećir) Mustafa rođen 15.05.1945. godine, Marinović (Pero) Krunoslav rođen 06.04.1946. godine, Nišić (Salko) Nurko rođen 07.05.1949. godine, Rikalo (Ramo) Husein rođen 18.11.1957.godine, Rikalo (Ramo) Midhat rođen 19.11.1966. godine, Rikalo (Ramo) Zaim rođen 6.11.1963. godine, Šoro (Edhem) Ševa rođen 27.08.1956. godine, Tulek (Aziz) Kemal rođen 21.10.1958. godine, Veiz (Edhem) Muniba rođen 31.01.1952.
godine i Veiz (Ibro) Zulfo rođen 30.10.1950. godine kao i za nepoznat broj drugih neidentifikovanih zatočenika.
U vremenskom periodu od juna do avgusta mjeseca 1992. godine na način
opisan pod tačkom 1. optužnice stražari pod komandom Mitra Raševića, te civilni i vojni policajci i vojnici koji su sa znanjem Mitra Raševića i Save Todovića ulazili KP dom iz vana, zatočenike u upravnoj zgradi udarali palicama, motkama i pesnicama ispitujući ih da li imaju sakriveno oružje, neke od njih umotavali u ćebad i vukući ih iznosili iz upravne zgrade od kog premlaćivanja je jedan broj zatočenika uslijed povreda podlegao ili su ustreljeni, te je na opisane načine nastupila smrt za:
Altoka (Omera) Alija rođen 7.04.1972. godine, Bičo Salem, Čankušić Abdurahman,Čedić Enko, Dželilović (Halima) Kemal rođen 25.01.1954. godine, Ivančić (Mirko)Mate, Konjo (Ahmet) Halim, Krajčin Adil, Kuloglija (Bećir) Mustafa rođen 15.05.1945. godine, Marinović (Pero) Krunoslav rođen 06.04.1946. godine, Nišić (Salko) Nurko rođen 07.05.1949. godine, Rikalo (Ramo) Husein rođen 18.11.1957.godine, Rikalo (Ramo) Midhat rođen 19.11.1966. godine, Rikalo (Ramo) Zaim rođen 6.11.1963. godine, Šoro (Edhem) Ševa rođen 27.08.1956. godine, Tulek (Aziz) Kemal rođen 21.10.1958. godine, Veiz (Edhem) Muniba rođen 31.01.1952.
godine i Veiz (Ibro) Zulfo rođen 30.10.1950. godine kao i za nepoznat broj drugih neidentifikovanih zatočenika.
____________
KP DOM FOČA
u toku zime bez odgovarajuće odjeće i grijanja zdravlje
mnogih zatočenika bilo je ozbiljno narušeno, zbog kojih uslova i zbog
neodgovarajuće zdravstvene njege zatočenik Esed Hadžić je u aprilu ili maju
mjesecu 1992. godine podlegao usljed …, Šefko Kubat je podlegao nakon što mu je ljekarska pomoć kasno ukazana, Kunovac Omer je podlegao poslije premlaćivanja, a Džamalija Juso je izvršio samoubistvo vješanjem zbog navedenih uslova, da bi zatočenici FWS 71, FWS 139, FWS 162, FWS 111, FWS 85 , FWS 86, FWS 82, kao i mnogi drugi pretrpjeli simptome pothranjenosti kao i psihičke simptome stresnog poremećaja.
u toku zime bez odgovarajuće odjeće i grijanja zdravlje
mnogih zatočenika bilo je ozbiljno narušeno, zbog kojih uslova i zbog
neodgovarajuće zdravstvene njege zatočenik Esed Hadžić je u aprilu ili maju
mjesecu 1992. godine podlegao usljed …, Šefko Kubat je podlegao nakon što mu je ljekarska pomoć kasno ukazana, Kunovac Omer je podlegao poslije premlaćivanja, a Džamalija Juso je izvršio samoubistvo vješanjem zbog navedenih uslova, da bi zatočenici FWS 71, FWS 139, FWS 162, FWS 111, FWS 85 , FWS 86, FWS 82, kao i mnogi drugi pretrpjeli simptome pothranjenosti kao i psihičke simptome stresnog poremećaja.
____________
KP DOM FOČA
u periodu od juna mjeseca 1992. do marta mjeseca 1993. godine najmanje 200 zatočenika muslimanske nacionalnosti i drugih zatočenika nesrpske nacionalnosti prebačeno je na nepoznata mjesta, a među zatočenicima koji su odvedeni u nepoznatom pravcu i na napoznata mjesta i kojima se od tada gubi svaki trag su:
Aljukić Nedžib sin Šabana, rođen 1964. godine, Srnja Salko sin Atifa, rođen 1965.godine, Srnja Muamer sin Esada, rođen 1965. godine, Šljivo Omer sin Salke,rođen 1967. godine, Šljivo Hamdo sin Salke, rođen 1971. godine, Šošević Sulejman sin Izeta, rođen 1960. godine, Zametica Edin sin Avde, rođen 1968. godine, Zametica Elvedin sin Avde, rođen 1968. godine, Šalaka Ekrem sin Avde,rođen 1971. godine, Balić Edhem sin Šerifa, rođen 1963. godine, Šukalo Jasmin sin Šabana ,rođen 1967. godine, Karović Ramiz sin Muje, rođen 1961. godine, Kovačević Esad sin Džemala, rođen 1963. godine, Kurtović Nijaz sin Osmana,rođen 1971. godine, Kurtović Edin sin Husnije, rođen 1971. godine, Čankušić Derviš sin Naske, rođen 1940. godine, Kajgana Rasim sin Alije, rođen 1950. godine, Borovina Suad sin Edhema, rođen 1959. godine, Klapuh Suad sin Sulejmana, rođen 1964. godine, Šoro Esad sin Tahira, rođen 19555. godine,Korjenić Husein sin Hajdara, rođen 1968. godine, Balić Džemal sin Mehe, rođen 1937. godine, Muminović Edib sin Himze rođen, 1956. godine, Mušanović Kasim sin Murata, rođen 1945. godine, Šoro Izet sin Memije, rođen 1962. godine,Mušanović Edhem sin Hasana, rođen 1955. godine, Karović Nezir sin Muje, rođen 1957. godine, Džano Ramiz sin Halima, rođen 1953. godine, Čelik Sulejman sin
Uzeira, rođen 1941. godine, Šoro Suljo sin Edhema, rođen 1951. godine,
Muratović Uzeir sin Šabana, rođen 1956. godine, Srnja Mirsad sin Abdulaha,
rođen 1955. godine, Šabanović Ferid sin Mušana, rođen 1958. godine, Čengić
Ekrem sin Avde, rođen 1940. godine, Malkić Fahrudin sin Nazifa, rođen 1948. godine, Kafedžić Ibrahim sin Avde, rođen 1948. godine, Dedović Halim sin Hasana, rođen 1935. godine, Lagarija Nazif sin Salke, rođen 1937. godine, Ćemo Edin sin Mehe, rođen 1970. godine, Ćemo Meho sin Saliha, rođen 1930. godine, Divović Munib sin Sejmena, rođen 1961. godine, Đozo Smail sin Ibre, rođen 1956. godine, Džinić Hakija sin Murata, rođen 1929. godine, Hambo Atif sin Ibre, rođen 1937. godine, Krajčin Ferid sin Hasana, rođen 1965. godine, Krajčin Hasan sin Huse, rođen 1932. godine, Lepir Vejsil sin Ahmeta, rođen 1958. godine, Mazić Šaban sin Sulejmana, rođen 1964. godine, Mekić Kasim sin Rame, rođen 1940.godine, Mekić Vahid sin Šerifa, rođen 1959. godine, Mekić Zulfo sin Kasima, rođen 1967. godine, Musić Rasim sin Ragiba, rođen 1964. godine, Oruč Halil sin Muje,
rođen 1926. godine, Ramić Ramiz sin Himze, rođen 1962. godine, Rizvanović
Murat sin Alij, rođen 1932. godine, Rizvanović Nedžib sin Murata, rođen 1963. godine, Subašić Mirsad sin Salke, rođen 1968. godine, Subašić Salko sin Halila, rođen 1947. godine, Ahmetspahić Vehid sin Osmana, rođen 1965. godine, Čerimagić Mehmed sin Avde, rođen 1935. godine, Čerimagić Šefik sin Base, rođen 1937. godine, Dedović Ramiz sin Hamida, rođen 1972. godine, Hajrić Dževad sin Džafera, rođen 1958. godine, Isanović Ibrahim sin Fehima, rođen 1960. godine,Kobiljar Rasim sin Nedžiba, rođen 1958. godine, Kovač Senad sin Edhema, rođen 1974. godine, Krkalić Kemal sin Rasima, rođen 1965. godine, Kuloglija Salih sin Agana, rođen 1949. godine, Matuh Alija sin Muje ,rođen 1969. godine, Murguz Mujo sin Aziza, rođen 1962. godine, Reko Huso sin Hasiba, rođen 1946. godine, Salčinović Nusret sin Osmana, rođen 1954. godine, Softić Zijad sin Muje, rođen 1964. godine, Suljević Abdulah sin Alije, rođen 1962. godine, Šabanović Elvir sin
Ferida, rođen 1974. godine, Šljivo Mehmedalija sin Hakije, rođen 1966. godine i Šoro Enes sin Tahira, rođen 1975. godine, Alibašić Remzija sin Ibre rođen 1947. godine, Pašović Ismet sin Hasana rođen 1926. godine, Karabegović Dženan sin Asima rođen 1959. godine, Hadžimešić Mirsad sin Avde rođen 1957. godine, Lagarija Salih sin Nazifa rođen 1965. godine, Karabegović Amer sin Ahmeda rođen 1967. godine, a zatočenici koji su odvedeni u nepoznatom pravcu iz KP doma „Foča“: Nikšić Sejad sin Vehbije rođen 1956. godine, Nikšić Kemo sin Munira rođen 1959. godine, Nikšić Mustafa sin Adema rođen 1957. godine, Šljivo Salko sin Omera rođen 1944. godine, Srnja Jusuf sin Mustafe rođen 1968. godine, Bičo Enes sin Mustafe rođen 1962. godine, Jahić Bego sin Nurifa rođen 1969. godine, Dželil
Alija sin Ramiza rođen 1955. godine, Džinić Dževad sin Hakije rođen 1960. godine, Aljukić Šaban sin Smajila rođen 1938. godine, Borovina Ramiz sin Edhema rođen 1962. godine, Sudar Jasmin sin Mustafe rođen 1962. godine, Čaušević Ismet sin Bećira rođen 1950. godine, Granov Murat sin Nedžiba rođen 1958. godine, Mezbur Esad sin Šaćira rođen 1957. godine, Mulavdić Nedžib sin Avde rođen 1962. godine, Muratović Avdo sin Selima rođen 1963. godine, Aljukić Munib sin Hasana rođen 1957. godine, Hodžić Šefik sin Halila rođen 1950. godine, Istrefi Rrahim sin Sherif,Dedović Hilmo sin Ramiza rođen 1961. godine, Kršo Emin sin Sulejmana rođen
1960. godine, Žuga Fadil sin Šemse rođen 1975. godine, Babić Ramiz sin Asima rođen 1962. godine, Borovac Mirsad sin Huseina rođen 1964. godine, Mušanović Amil sin Muharema rođen 1968. godine, Musić Enes sin Nazifa rođen 1970. godine,Musić Muradif sin Redže rođen 1942. godine, Mulahasanović Fehim sin Sulje rođen 1919. godine, Melez Džemil sin Huse rođen 1958. godine, Bašić Juso sin Avdice rođen 1959. godine, Berber Adnan sin Nedžada rođen 1967. godine, Kovačevć Fikret sin Muje rođen 1961. godine, Džomba Izet sin Osmana rođen 1962. godine, Kibrić Muharem sin Ahmeta rođen 1970. godine, Kibrić Muhamed sin Ahmeta rođen 1969. godine, Divjan Fadil sin Ramiza rođen 1961. godine, Dudić Safet sin
Asima rođen 1958. godine, Huko Munib sin Avde, Konaković Imšir sin Ibrišima rođen 1934. godine, Jusufović Murat sin Sulje su pronađeni i ekshumirani u toku 2004. godine na lokalitetu Rudnik – Miljevina – Foča iz masovnih grobnica I i II te identifikovani u toku novembra mjeseca 2006. godine.
__________________
u periodu od juna mjeseca 1992. do marta mjeseca 1993. godine najmanje 200 zatočenika muslimanske nacionalnosti i drugih zatočenika nesrpske nacionalnosti prebačeno je na nepoznata mjesta, a među zatočenicima koji su odvedeni u nepoznatom pravcu i na napoznata mjesta i kojima se od tada gubi svaki trag su:
Aljukić Nedžib sin Šabana, rođen 1964. godine, Srnja Salko sin Atifa, rođen 1965.godine, Srnja Muamer sin Esada, rođen 1965. godine, Šljivo Omer sin Salke,rođen 1967. godine, Šljivo Hamdo sin Salke, rođen 1971. godine, Šošević Sulejman sin Izeta, rođen 1960. godine, Zametica Edin sin Avde, rođen 1968. godine, Zametica Elvedin sin Avde, rođen 1968. godine, Šalaka Ekrem sin Avde,rođen 1971. godine, Balić Edhem sin Šerifa, rođen 1963. godine, Šukalo Jasmin sin Šabana ,rođen 1967. godine, Karović Ramiz sin Muje, rođen 1961. godine, Kovačević Esad sin Džemala, rođen 1963. godine, Kurtović Nijaz sin Osmana,rođen 1971. godine, Kurtović Edin sin Husnije, rođen 1971. godine, Čankušić Derviš sin Naske, rođen 1940. godine, Kajgana Rasim sin Alije, rođen 1950. godine, Borovina Suad sin Edhema, rođen 1959. godine, Klapuh Suad sin Sulejmana, rođen 1964. godine, Šoro Esad sin Tahira, rođen 19555. godine,Korjenić Husein sin Hajdara, rođen 1968. godine, Balić Džemal sin Mehe, rođen 1937. godine, Muminović Edib sin Himze rođen, 1956. godine, Mušanović Kasim sin Murata, rođen 1945. godine, Šoro Izet sin Memije, rođen 1962. godine,Mušanović Edhem sin Hasana, rođen 1955. godine, Karović Nezir sin Muje, rođen 1957. godine, Džano Ramiz sin Halima, rođen 1953. godine, Čelik Sulejman sin
Uzeira, rođen 1941. godine, Šoro Suljo sin Edhema, rođen 1951. godine,
Muratović Uzeir sin Šabana, rođen 1956. godine, Srnja Mirsad sin Abdulaha,
rođen 1955. godine, Šabanović Ferid sin Mušana, rođen 1958. godine, Čengić
Ekrem sin Avde, rođen 1940. godine, Malkić Fahrudin sin Nazifa, rođen 1948. godine, Kafedžić Ibrahim sin Avde, rođen 1948. godine, Dedović Halim sin Hasana, rođen 1935. godine, Lagarija Nazif sin Salke, rođen 1937. godine, Ćemo Edin sin Mehe, rođen 1970. godine, Ćemo Meho sin Saliha, rođen 1930. godine, Divović Munib sin Sejmena, rođen 1961. godine, Đozo Smail sin Ibre, rođen 1956. godine, Džinić Hakija sin Murata, rođen 1929. godine, Hambo Atif sin Ibre, rođen 1937. godine, Krajčin Ferid sin Hasana, rođen 1965. godine, Krajčin Hasan sin Huse, rođen 1932. godine, Lepir Vejsil sin Ahmeta, rođen 1958. godine, Mazić Šaban sin Sulejmana, rođen 1964. godine, Mekić Kasim sin Rame, rođen 1940.godine, Mekić Vahid sin Šerifa, rođen 1959. godine, Mekić Zulfo sin Kasima, rođen 1967. godine, Musić Rasim sin Ragiba, rođen 1964. godine, Oruč Halil sin Muje,
rođen 1926. godine, Ramić Ramiz sin Himze, rođen 1962. godine, Rizvanović
Murat sin Alij, rođen 1932. godine, Rizvanović Nedžib sin Murata, rođen 1963. godine, Subašić Mirsad sin Salke, rođen 1968. godine, Subašić Salko sin Halila, rođen 1947. godine, Ahmetspahić Vehid sin Osmana, rođen 1965. godine, Čerimagić Mehmed sin Avde, rođen 1935. godine, Čerimagić Šefik sin Base, rođen 1937. godine, Dedović Ramiz sin Hamida, rođen 1972. godine, Hajrić Dževad sin Džafera, rođen 1958. godine, Isanović Ibrahim sin Fehima, rođen 1960. godine,Kobiljar Rasim sin Nedžiba, rođen 1958. godine, Kovač Senad sin Edhema, rođen 1974. godine, Krkalić Kemal sin Rasima, rođen 1965. godine, Kuloglija Salih sin Agana, rođen 1949. godine, Matuh Alija sin Muje ,rođen 1969. godine, Murguz Mujo sin Aziza, rođen 1962. godine, Reko Huso sin Hasiba, rođen 1946. godine, Salčinović Nusret sin Osmana, rođen 1954. godine, Softić Zijad sin Muje, rođen 1964. godine, Suljević Abdulah sin Alije, rođen 1962. godine, Šabanović Elvir sin
Ferida, rođen 1974. godine, Šljivo Mehmedalija sin Hakije, rođen 1966. godine i Šoro Enes sin Tahira, rođen 1975. godine, Alibašić Remzija sin Ibre rođen 1947. godine, Pašović Ismet sin Hasana rođen 1926. godine, Karabegović Dženan sin Asima rođen 1959. godine, Hadžimešić Mirsad sin Avde rođen 1957. godine, Lagarija Salih sin Nazifa rođen 1965. godine, Karabegović Amer sin Ahmeda rođen 1967. godine, a zatočenici koji su odvedeni u nepoznatom pravcu iz KP doma „Foča“: Nikšić Sejad sin Vehbije rođen 1956. godine, Nikšić Kemo sin Munira rođen 1959. godine, Nikšić Mustafa sin Adema rođen 1957. godine, Šljivo Salko sin Omera rođen 1944. godine, Srnja Jusuf sin Mustafe rođen 1968. godine, Bičo Enes sin Mustafe rođen 1962. godine, Jahić Bego sin Nurifa rođen 1969. godine, Dželil
Alija sin Ramiza rođen 1955. godine, Džinić Dževad sin Hakije rođen 1960. godine, Aljukić Šaban sin Smajila rođen 1938. godine, Borovina Ramiz sin Edhema rođen 1962. godine, Sudar Jasmin sin Mustafe rođen 1962. godine, Čaušević Ismet sin Bećira rođen 1950. godine, Granov Murat sin Nedžiba rođen 1958. godine, Mezbur Esad sin Šaćira rođen 1957. godine, Mulavdić Nedžib sin Avde rođen 1962. godine, Muratović Avdo sin Selima rođen 1963. godine, Aljukić Munib sin Hasana rođen 1957. godine, Hodžić Šefik sin Halila rođen 1950. godine, Istrefi Rrahim sin Sherif,Dedović Hilmo sin Ramiza rođen 1961. godine, Kršo Emin sin Sulejmana rođen
1960. godine, Žuga Fadil sin Šemse rođen 1975. godine, Babić Ramiz sin Asima rođen 1962. godine, Borovac Mirsad sin Huseina rođen 1964. godine, Mušanović Amil sin Muharema rođen 1968. godine, Musić Enes sin Nazifa rođen 1970. godine,Musić Muradif sin Redže rođen 1942. godine, Mulahasanović Fehim sin Sulje rođen 1919. godine, Melez Džemil sin Huse rođen 1958. godine, Bašić Juso sin Avdice rođen 1959. godine, Berber Adnan sin Nedžada rođen 1967. godine, Kovačevć Fikret sin Muje rođen 1961. godine, Džomba Izet sin Osmana rođen 1962. godine, Kibrić Muharem sin Ahmeta rođen 1970. godine, Kibrić Muhamed sin Ahmeta rođen 1969. godine, Divjan Fadil sin Ramiza rođen 1961. godine, Dudić Safet sin
Asima rođen 1958. godine, Huko Munib sin Avde, Konaković Imšir sin Ibrišima rođen 1934. godine, Jusufović Murat sin Sulje su pronađeni i ekshumirani u toku 2004. godine na lokalitetu Rudnik – Miljevina – Foča iz masovnih grobnica I i II te identifikovani u toku novembra mjeseca 2006. godine.
__________________
KP DOM FOČA
u toku aprila i maja mjeseca 1992. godine nakon što su pripadnici vojne
policije uhapsili i priveli u KPD „Foča“ civile FWS 03, H.D. i S.H. ispitivali ih i tukli kako bi iznudili priznanje da su članovi SDA od kojih premlaćivanja se S.H. dva puta onesvjestio, najmanje u dva navrata stražari i vojni policajci su mučili i premlatili zatočenika A.S. kojom prilikom je isti zadobio povrede u vidu preloma tri rebra, a fizički zlostavljali zatočenike Enesa Uzunovića člana političke partije … i Vahida Džemala policajca polomivši mu pri tome vilicu da bi ih potom odveli u samicu, te u više navrata u večernjim satima stražari su fizički zlostavljali zatočenike Č.M., D.A., K.K., FWS 198 i FWS 82,
u toku aprila i maja mjeseca 1992. godine nakon što su pripadnici vojne
policije uhapsili i priveli u KPD „Foča“ civile FWS 03, H.D. i S.H. ispitivali ih i tukli kako bi iznudili priznanje da su članovi SDA od kojih premlaćivanja se S.H. dva puta onesvjestio, najmanje u dva navrata stražari i vojni policajci su mučili i premlatili zatočenika A.S. kojom prilikom je isti zadobio povrede u vidu preloma tri rebra, a fizički zlostavljali zatočenike Enesa Uzunovića člana političke partije … i Vahida Džemala policajca polomivši mu pri tome vilicu da bi ih potom odveli u samicu, te u više navrata u večernjim satima stražari su fizički zlostavljali zatočenike Č.M., D.A., K.K., FWS 198 i FWS 82,
_____________
DNK izvještaj za
moguće identitete Nikšić (Munib) Kemo, Šljivo (Omer) Salko, Bašić (Avdica) Juso,Kibrić (Ahmed) Muhamed, Kibrić (Ahmed) Muharem, Mulahasanović (Suljo)Fehim, Konaković (Ibrišim) Imsir, Musić (Redžo) Muradif, Nikšić (Adem) Mustafa,Melez (Huso) Džemil, Aljukić (Smail) Šaban, Nikšić (Vehbija) Sead, Istrefi (Sherif)Rrahim, Mulavdić (Avdo) Nedžib, Borovac (Husein) Mirsad, Čaušević (Bećir)Ismet, Jusufović (Suljo) Murat, Aljukić (Hasan) Munib, Bićo (Mustafa) Enes, Kršo(Sulejman) Emin, Srnja (Mustafa) Jusuf, Muratović (Selim) Avdo, Babić (Asim)Ramiz, Divjan (Ramiz) Fadil, Sudar (Mustafa) Jasmin, Kovačević (Mujo) Fikret,Džomba (Osman) Izet, Borovina (Edhem) Ramiz, Musić (Nazif) Enes, Mušanović(Muharem) Amil, Dedović (Ramiz) Hilmo, Zametica (Avdo) Edin, Zametica (Avdo)
Elvedin, Jahić (Nurif) Bego, Džinić (Hakija) Dževad, Žuga (Šemso) Fadil, Huko(Avdo) Munib, Dudić (Asim) Safet, Hodžić (Halil) Šefik, Mezbur (Šaćir) Esad, Dželil (Ramiz) Alija, Granov (Nedžib) Murat (P-73);
moguće identitete Nikšić (Munib) Kemo, Šljivo (Omer) Salko, Bašić (Avdica) Juso,Kibrić (Ahmed) Muhamed, Kibrić (Ahmed) Muharem, Mulahasanović (Suljo)Fehim, Konaković (Ibrišim) Imsir, Musić (Redžo) Muradif, Nikšić (Adem) Mustafa,Melez (Huso) Džemil, Aljukić (Smail) Šaban, Nikšić (Vehbija) Sead, Istrefi (Sherif)Rrahim, Mulavdić (Avdo) Nedžib, Borovac (Husein) Mirsad, Čaušević (Bećir)Ismet, Jusufović (Suljo) Murat, Aljukić (Hasan) Munib, Bićo (Mustafa) Enes, Kršo(Sulejman) Emin, Srnja (Mustafa) Jusuf, Muratović (Selim) Avdo, Babić (Asim)Ramiz, Divjan (Ramiz) Fadil, Sudar (Mustafa) Jasmin, Kovačević (Mujo) Fikret,Džomba (Osman) Izet, Borovina (Edhem) Ramiz, Musić (Nazif) Enes, Mušanović(Muharem) Amil, Dedović (Ramiz) Hilmo, Zametica (Avdo) Edin, Zametica (Avdo)
Elvedin, Jahić (Nurif) Bego, Džinić (Hakija) Dževad, Žuga (Šemso) Fadil, Huko(Avdo) Munib, Dudić (Asim) Safet, Hodžić (Halil) Šefik, Mezbur (Šaćir) Esad, Dželil (Ramiz) Alija, Granov (Nedžib) Murat (P-73);
Obdukcioni zapisnici Instituta za sudsku medicinu od 9.09.2004. 10.09.2004., 13.09.2004. i 16.09.2004. i 11.11.2004. godine sačinjeni od strane dr. Hamza Žujo specijalista sudske medicine koji zapisnici se odnose na masovnu grobnicu I rudnik Miljevina Foča i to za tijelo broj 1, 2, 4, 22, 6, 8, 9, 14, 17, 19, 20, 13 (P-74); Obdukcioni zapisnici Instituta za
sudsku medicinu od 10.11.2004., 11.11.2004., 23.11.2004., 29.11.2004.,
30.11.2004., 3.12.2004., 4.12.2004., godine sačinjeni od strane dr. Hamza Žujo specijalista sudske medicine koji zapisnici se odnose na masovnu grobnicu II rudnik Miljevina Foča i to za tijelo broj 3, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 33, 35, 36, 41, 46, 42, 43, 44, 45 (P-75);
sudsku medicinu od 10.11.2004., 11.11.2004., 23.11.2004., 29.11.2004.,
30.11.2004., 3.12.2004., 4.12.2004., godine sačinjeni od strane dr. Hamza Žujo specijalista sudske medicine koji zapisnici se odnose na masovnu grobnicu II rudnik Miljevina Foča i to za tijelo broj 3, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 33, 35, 36, 41, 46, 42, 43, 44, 45 (P-75);
____________
Ovo oružano i nasilno preuzimanje opštine Foča bilo je propraćeno sistematskim nastojanjima da se nesrpsko stanovništvo, koje nije pobjeglo za vrijeme napada, kontroliše, pritvori i protjera. Prisustvo srpskih snaga je brzo postalo uočljivo u Foči i okolini. Nesrpsko stanovništvo je upozoreno da ostane u svojim kućama i stanovima, i bilo im je ograničeno kretanje po gradu i sastajanje. Isključeni su im i telefoni. Lica nesrpske nacionalnosti su otpuštena s posla i, kada je, krajem aprila i početkom maja, srpskim civilima naređeno da se vrate na posao, to nije dozvoljeno i
onima koji nisu bili srpske nacionalnosti. Ove činjenice utvrđene su iskazima svjedoka FWS 83 i FWS 139, te prihvaćenim činjenicama P25, P26, P27, P28 i P29 i TC-9.
Nakon toga, su lica nesrpske nacionalnosti, posebno muškarci, sistematski hapšena i zatvarana na cijelom prostoru Foče. Dokazi pokazuju da su civili nesrpske nacionalnosti prvo držani u kućama u Foči i u bivšim skladištima Teritorijalne odbrane u Livadama pokraj Foče. Svjedok D je opisao kako su ga, zajedno sa drugima iz njegove ulice, srpski vojnici odveli u kuću jednog komšije, gdje mu je jedan Srbin, mještanin, rekao da će biti zadržan izvjesno vrijeme. Svjedok FWS 210 je opisao kako je bio pritvoren u Šandalovoj kući u Čohodor Mahali, iz koje je, zajedno sa 80 do 100 drugih muškaraca, bio premješten u KP Dom Foča.
Slično tome, od 12. pa sve do 17. aprila 1992, više od stotinu nesrpskih civila,muškaraca i žena, držani su u pritvoru u bivšim skladištima Teritorijalne odbrane u Livadama. Ove događaje opisali su svjedoci E, FWS 02, FWS 111, FWS 115, FWS 138, FWS 182 i FWS 250, a potvrdile prihvaćene činjenice P38 i P39. Svjedok FWS 02 je izjavio da su oko 12. aprila, svi iz stambene zgrade u koju su se on i njegova porodica sklonili, odvedeni u Livade, gdje su bili razdvojeni po nacionalnoj i polnoj osnovi. Svjedok FWS 111, koji je u Livade odveden 11. aprila sa radnog mjesta, takođe je opisao kako su muškarci, žene i djeca iz naselja Aladža dovedeni u Livade 12. aprila. Skladišta je obezbjeđivala vojska zajedno sa rezervnim snagama
fočanskih Srba. Uslovi u skladištima su bili izuzetno loši, a svjedok je opisao kako su neki od zatočenika bili premlaćivani, neki za vrijeme hapšenja, a neki dok su bili u zatočeništvu.
onima koji nisu bili srpske nacionalnosti. Ove činjenice utvrđene su iskazima svjedoka FWS 83 i FWS 139, te prihvaćenim činjenicama P25, P26, P27, P28 i P29 i TC-9.
Nakon toga, su lica nesrpske nacionalnosti, posebno muškarci, sistematski hapšena i zatvarana na cijelom prostoru Foče. Dokazi pokazuju da su civili nesrpske nacionalnosti prvo držani u kućama u Foči i u bivšim skladištima Teritorijalne odbrane u Livadama pokraj Foče. Svjedok D je opisao kako su ga, zajedno sa drugima iz njegove ulice, srpski vojnici odveli u kuću jednog komšije, gdje mu je jedan Srbin, mještanin, rekao da će biti zadržan izvjesno vrijeme. Svjedok FWS 210 je opisao kako je bio pritvoren u Šandalovoj kući u Čohodor Mahali, iz koje je, zajedno sa 80 do 100 drugih muškaraca, bio premješten u KP Dom Foča.
Slično tome, od 12. pa sve do 17. aprila 1992, više od stotinu nesrpskih civila,muškaraca i žena, držani su u pritvoru u bivšim skladištima Teritorijalne odbrane u Livadama. Ove događaje opisali su svjedoci E, FWS 02, FWS 111, FWS 115, FWS 138, FWS 182 i FWS 250, a potvrdile prihvaćene činjenice P38 i P39. Svjedok FWS 02 je izjavio da su oko 12. aprila, svi iz stambene zgrade u koju su se on i njegova porodica sklonili, odvedeni u Livade, gdje su bili razdvojeni po nacionalnoj i polnoj osnovi. Svjedok FWS 111, koji je u Livade odveden 11. aprila sa radnog mjesta, takođe je opisao kako su muškarci, žene i djeca iz naselja Aladža dovedeni u Livade 12. aprila. Skladišta je obezbjeđivala vojska zajedno sa rezervnim snagama
fočanskih Srba. Uslovi u skladištima su bili izuzetno loši, a svjedok je opisao kako su neki od zatočenika bili premlaćivani, neki za vrijeme hapšenja, a neki dok su bili u zatočeništvu.
Uveče, 17. aprila, svi muškarci, civili nesrpske nacionalnosti, koji
su se nalazili u skladištima, kamionom su prevezeni u KP Dom Foča.
Druge civile nesrpske nacionalnosti u Foči su hapsili pripadnici Vojne policije i vojske i direktno ih odvodili u KP Dom. Većina tih koji su bili uhapšeni je tokom hapšenja u većini slučajeva bila teško pretučena. Ta hapšenja su vršena sistematski i organizovano. Svjedok Ekrem Zeković je opisao kako su pripadnici Vojne policije došli u njegovu kuću sa spiskom na kojem se nalazilo sedam ili osam imena i rekli mu da pođe s njima u KP Dom da da izjavu. Na sličan način je svjedok FWS 65 opisao da ga je na ulici zaustavio jedan vojnik koji ga je pitao kako se zove a zatim ga je, nakon što je provjerio spisak, uhapsio i odveo u KP Dom. Svjedok FWS 139 je posvjedočio da je Vojna policija sa ulice pokupila muškarce, Muslimane, njih pet ili šest, i odvela ih u KP Dom. Svjedok FWS 113 je opisao kako su se pripadnici paravojnih formacija kretali kroz Aladžu istjerujući stanovnike, i kako su, jedan po jedan, hapšene njegove komšije, prijatelji i članovi porodice i odvođeni u KP Dom,dok i on sam nije uhapšen 23. aprila. Svjedoci FWS 03, FWS 85, FWS 86 i B su takođe izjavili da ih je uhapsila Vojna policija i odvezla u KP Dom. Ove iskaze potvrđuju prihvaćene činjenice P34, P36 i P37.
Oni civili nesrpske nacionalnosti koji su ostali u Foči i nisu zatvoreni u KP Dom,bili su tokom narednih mjeseci protjerani iz tog kraja. Kako je objasnio svjedok FWS 15, nakon puštanja iz KP Doma, morao se svakodnevno javljati u Policijsku stanicu u Foči , sve dok nije protjeran 4. jula. Tog dana je, zajedno sa stotinama drugih civila mještana, autobusom odvezen u Novi Pazar u Srbiji.
su se nalazili u skladištima, kamionom su prevezeni u KP Dom Foča.
Druge civile nesrpske nacionalnosti u Foči su hapsili pripadnici Vojne policije i vojske i direktno ih odvodili u KP Dom. Većina tih koji su bili uhapšeni je tokom hapšenja u većini slučajeva bila teško pretučena. Ta hapšenja su vršena sistematski i organizovano. Svjedok Ekrem Zeković je opisao kako su pripadnici Vojne policije došli u njegovu kuću sa spiskom na kojem se nalazilo sedam ili osam imena i rekli mu da pođe s njima u KP Dom da da izjavu. Na sličan način je svjedok FWS 65 opisao da ga je na ulici zaustavio jedan vojnik koji ga je pitao kako se zove a zatim ga je, nakon što je provjerio spisak, uhapsio i odveo u KP Dom. Svjedok FWS 139 je posvjedočio da je Vojna policija sa ulice pokupila muškarce, Muslimane, njih pet ili šest, i odvela ih u KP Dom. Svjedok FWS 113 je opisao kako su se pripadnici paravojnih formacija kretali kroz Aladžu istjerujući stanovnike, i kako su, jedan po jedan, hapšene njegove komšije, prijatelji i članovi porodice i odvođeni u KP Dom,dok i on sam nije uhapšen 23. aprila. Svjedoci FWS 03, FWS 85, FWS 86 i B su takođe izjavili da ih je uhapsila Vojna policija i odvezla u KP Dom. Ove iskaze potvrđuju prihvaćene činjenice P34, P36 i P37.
Oni civili nesrpske nacionalnosti koji su ostali u Foči i nisu zatvoreni u KP Dom,bili su tokom narednih mjeseci protjerani iz tog kraja. Kako je objasnio svjedok FWS 15, nakon puštanja iz KP Doma, morao se svakodnevno javljati u Policijsku stanicu u Foči , sve dok nije protjeran 4. jula. Tog dana je, zajedno sa stotinama drugih civila mještana, autobusom odvezen u Novi Pazar u Srbiji.
Dana 13.avgusta, preostali civili nesrpske nacionalsnosti, pretežno žene i djeca, odvezeni su u Rožaje u Crnoj Gori. Ove činjenice utvrdio je svjedok FWS 15 i prihvaćene činjenice P41 i P42.
Od aprila 1992. godine do oktobra 1994.godine, civili nesrpske nacionalnosti koji su držani u zatočeništvu u KP Domu, bili su podvrgavani raznim oblicima sistematskog zlostavljanja, kao što je detaljno obrazloženo u dijelu koji se odnosi na konkretna krivična djela za koja se optuženi terete. Uslovi u KP Domu su bili izuzetno loši. Civili nesrpske nacionalnosti koji su bili zatvoreni u KP Domu nisu dobijali dovoljno hrane niti ljekarsku pomoć, tokom zime 1992 – 1993. godine nisu imali grijanje, i gotovo stalno su bili zaključani u svojim sobama20. Zatočenici su
takođe bili podvrgavani fizičkom zlostavljanju i maltretiranju, dok su mnogi odvedeni iz KP Doma, navodno u razmjenu ili na rad, ali nakon toga nikada više nisu viđeni. Na kraju, zatočenici su protjerani iz fočanskog kraja i premješteni u pritvorske ustanove u drugim dijelovima Bosne ili u mjesta izvan zemlje.
Očigledno je da je ovaj napad izvršen na osnovu i u cilju politike i plana SDS-a i srpskog Kriznog štaba u Foči, između ostalih organizacija u značenju iz člana 172. stav 2. tačka a), da se izvrši napad na nesrpsko stanovništvo Foče. U periodu koji je prethodio početku napada, Srbi u Foči su uspostavili odvojenu političku strukturu,Srpsku opštinu Foča, te osnovali srpski Krizni štab na čijem čelu se nalazio predsjednik SDS-a u Foči. Dana 7.4.1992. godine, rukovodstvo SDS-a je izvršilo
pritisak na policijske snage Foče da se podijele na nacionalnoj osnovi. Tog istog dana, mobilisane su srpske snage koje su počele da preuzimaju važne ustanove i objekte u Foči, uključujući fočansku radio stanicu, skladište regionalnog Doma zdravlja i vojno skladište Teritorijalne odbrane. Ove činjenice utvrđene su prihvaćenim činjenicama: P3, P4 i P9.
Nakon ovih pripremnih aktivnosti uslijedio je prethodno opisani širok i sistematičan napad. Vijeće posebno ističe sistematski i organizovan način odvijanja napada,počevši od upotrebe oružja, preko uspostavljanja kontrole nad nesrpskim civilnim stanovništvom, sistematskog hapšenja i zatvaranja, do konačnog uklanjanja nesrpskog stanovništva, bilo protjerivanjem ili zatvaranjem nakon čega bi uslijedilo protjerivanje, te da je ovaj sistematski obrazac događaja metodično provođen u cijeloj opštini Foča nakon početnih faza napada na grad Foču. Politički i strateški
cilj ovog napada je očigledan i jasno je izražen ubrzo nakon završetka glavne faze napada kada je Foča preimenovana u Srbinje, odnosno „grad Srba“, kako je utvrđeno prihvaćenom činjenicom P46.
Neodrživa je pretpostavka da ovi događaji predstavljaju nasumična, izolovana djela.
Od aprila 1992. godine do oktobra 1994.godine, civili nesrpske nacionalnosti koji su držani u zatočeništvu u KP Domu, bili su podvrgavani raznim oblicima sistematskog zlostavljanja, kao što je detaljno obrazloženo u dijelu koji se odnosi na konkretna krivična djela za koja se optuženi terete. Uslovi u KP Domu su bili izuzetno loši. Civili nesrpske nacionalnosti koji su bili zatvoreni u KP Domu nisu dobijali dovoljno hrane niti ljekarsku pomoć, tokom zime 1992 – 1993. godine nisu imali grijanje, i gotovo stalno su bili zaključani u svojim sobama20. Zatočenici su
takođe bili podvrgavani fizičkom zlostavljanju i maltretiranju, dok su mnogi odvedeni iz KP Doma, navodno u razmjenu ili na rad, ali nakon toga nikada više nisu viđeni. Na kraju, zatočenici su protjerani iz fočanskog kraja i premješteni u pritvorske ustanove u drugim dijelovima Bosne ili u mjesta izvan zemlje.
Očigledno je da je ovaj napad izvršen na osnovu i u cilju politike i plana SDS-a i srpskog Kriznog štaba u Foči, između ostalih organizacija u značenju iz člana 172. stav 2. tačka a), da se izvrši napad na nesrpsko stanovništvo Foče. U periodu koji je prethodio početku napada, Srbi u Foči su uspostavili odvojenu političku strukturu,Srpsku opštinu Foča, te osnovali srpski Krizni štab na čijem čelu se nalazio predsjednik SDS-a u Foči. Dana 7.4.1992. godine, rukovodstvo SDS-a je izvršilo
pritisak na policijske snage Foče da se podijele na nacionalnoj osnovi. Tog istog dana, mobilisane su srpske snage koje su počele da preuzimaju važne ustanove i objekte u Foči, uključujući fočansku radio stanicu, skladište regionalnog Doma zdravlja i vojno skladište Teritorijalne odbrane. Ove činjenice utvrđene su prihvaćenim činjenicama: P3, P4 i P9.
Nakon ovih pripremnih aktivnosti uslijedio je prethodno opisani širok i sistematičan napad. Vijeće posebno ističe sistematski i organizovan način odvijanja napada,počevši od upotrebe oružja, preko uspostavljanja kontrole nad nesrpskim civilnim stanovništvom, sistematskog hapšenja i zatvaranja, do konačnog uklanjanja nesrpskog stanovništva, bilo protjerivanjem ili zatvaranjem nakon čega bi uslijedilo protjerivanje, te da je ovaj sistematski obrazac događaja metodično provođen u cijeloj opštini Foča nakon početnih faza napada na grad Foču. Politički i strateški
cilj ovog napada je očigledan i jasno je izražen ubrzo nakon završetka glavne faze napada kada je Foča preimenovana u Srbinje, odnosno „grad Srba“, kako je utvrđeno prihvaćenom činjenicom P46.
Neodrživa je pretpostavka da ovi događaji predstavljaju nasumična, izolovana djela.
Naprotiv, jasno je van razumne sumnje da su ovi događaji bili rezultat
detaljnog planiranja, organizacije i koordinacije sa ciljem izvršenja onoga što se zapravo dogodilo, a to je napad na nesrpsko civilno stanovištvo koji je uključivao višestruka izvršenja zločina.
___________________
detaljnog planiranja, organizacije i koordinacije sa ciljem izvršenja onoga što se zapravo dogodilo, a to je napad na nesrpsko civilno stanovištvo koji je uključivao višestruka izvršenja zločina.
___________________
Foča
Prema popisu stanovništva Bosne i Hercegovine iz 1991. godine, u nacionalnom sastavu stanovništva opštine Foča bilo je 20.790 (51 posto) Muslimana, 18.315 (45 posto) Srba, 94 Hrvata, 463 Jugoslovena i 851 osoba druge ili nepoznate nacionalnosti.1386
623. Od aprila 1992., Muslimani u opštini Foča otpuštani su s posla ili su, uz pomoć Kriznog štaba Foča, sprečavani da odu na posao ili odvraćani od toga.
623. Od aprila 1992., Muslimani u opštini Foča otpuštani su s posla ili su, uz pomoć Kriznog štaba Foča, sprečavani da odu na posao ili odvraćani od toga.
1387 Uvedena su ograničenja za kretanje Muslimana.1388 Istovremeno, stanovništvo srpske nacionalnosti se moglo slobodno kretati, a jedini izuzetak bio je policijski čas od 20:00 do 6:00 sati koji je vrijedio za sve stanovnike.1389 Politička propaganda SDS-a postala je agresivnija,
bilo je nasilnih ispada i paljene su kuće.1390
624. Neposredno prije izbijanja sukoba 8. aprila 1992., Srbi su počeli evakuisati svoje porodice i djecu iz Foče – uglavnom u Srbiju ili u Crnu Goru.1391
bilo je nasilnih ispada i paljene su kuće.1390
624. Neposredno prije izbijanja sukoba 8. aprila 1992., Srbi su počeli evakuisati svoje porodice i djecu iz Foče – uglavnom u Srbiju ili u Crnu Goru.1391
Dio Muslimana, u strahu nakon što su uočili kako idu njihove komšije Srbi i zbog sveprisutne napetosti u gradu, takođe je uspio pobjeći ili evakuisati svoje porodice prije izbijanja sukoba.1392
Drugi, i Srbi i Muslimani, preselili su se u dijelove grada Foče gdje su ljudi njihovenacionalnosti bili u većini.1393
625. Dana 7. aprila 1992., uslijed pritisaka vodstva SDS-a, SJB je podijeljen ponacionalnoj osnovi.1394
Drugi, i Srbi i Muslimani, preselili su se u dijelove grada Foče gdje su ljudi njihovenacionalnosti bili u većini.1393
625. Dana 7. aprila 1992., uslijed pritisaka vodstva SDS-a, SJB je podijeljen ponacionalnoj osnovi.1394
Tada je na ulicama već bilo srpske vojske, a mnogi Srbi su toga
dana mobilisani i naoružani. U noći između 7. i 8. aprila, Srbi su zauzeli radio-stanicu Foča, skladište regionalnog Doma zdravlja i magazin Teritorijalne odbrane u kojem je bilo uskladišteno oružje.1395
626. Srbi su, raspolažući ne samo teškim oruđem JNA, nego i naoružanjem TO-a,razmjestili tešku artiljeriju po uzvišenjima oko Foče.1396
627. Dana 8. aprila 1992. u Foči je izbio oružani sukob između srpskih i muslimanskih snaga. Toga dana su po cijelom gradu postavljene barikade.1397
dana mobilisani i naoružani. U noći između 7. i 8. aprila, Srbi su zauzeli radio-stanicu Foča, skladište regionalnog Doma zdravlja i magazin Teritorijalne odbrane u kojem je bilo uskladišteno oružje.1395
626. Srbi su, raspolažući ne samo teškim oruđem JNA, nego i naoružanjem TO-a,razmjestili tešku artiljeriju po uzvišenjima oko Foče.1396
627. Dana 8. aprila 1992. u Foči je izbio oružani sukob između srpskih i muslimanskih snaga. Toga dana su po cijelom gradu postavljene barikade.1397
Srpski napad na grad Foču započeo je između 8:30 i 10:00 sati, kombinacijom vatre iz pješadijskog naoružanja i granatiranja iz artiljerijskog oružja. Srpske snage su činili domaći vojnici,kao i vojnici iz Crne Gore i Srbije, naročito “Beli orlovi”.1398 Pucanje i granatiranje je
uglavnom bilo usmjereno na naselja sa većinskim muslimanskim stanovništvom,posebno Donje Polje, ali Srbi su napadali i naselja u kojima su živjeli i Srbi i Muslimani,poput Čohodor-Mahale.1399 Otpor Muslimana pružala je uglavnom pješadija koncentrisana u Donjem Polju i Šukovcu. Srpske snage su krenule zauzimati dio po dio grada Foče, uključujući bolnicu i zatvorski objekat KP dom.1400 Mnogi civili su se za
vrijeme sukoba sakrili ili otišli iz Foče.1401 Mnogi Muslimani koji su se skrivali riješili su se ličnog naoružanja kako ne bi mogli biti optuženi za učestvovanje u sukobu.
Srpskim snagama je trebala približno sedmica dana da zauzmu grad Foču i još približno deset dana da uspostave potpunu kontrolu nad opštinom Foča.1402
uglavnom bilo usmjereno na naselja sa većinskim muslimanskim stanovništvom,posebno Donje Polje, ali Srbi su napadali i naselja u kojima su živjeli i Srbi i Muslimani,poput Čohodor-Mahale.1399 Otpor Muslimana pružala je uglavnom pješadija koncentrisana u Donjem Polju i Šukovcu. Srpske snage su krenule zauzimati dio po dio grada Foče, uključujući bolnicu i zatvorski objekat KP dom.1400 Mnogi civili su se za
vrijeme sukoba sakrili ili otišli iz Foče.1401 Mnogi Muslimani koji su se skrivali riješili su se ličnog naoružanja kako ne bi mogli biti optuženi za učestvovanje u sukobu.
Srpskim snagama je trebala približno sedmica dana da zauzmu grad Foču i još približno deset dana da uspostave potpunu kontrolu nad opštinom Foča.1402
U tom vojnom napadu ranjeno je mnogo civila, uglavnom Muslimana, i mnogi Muslimani su zbog tog napada otišli iz grada.1403 Tokom borbe za kontrolu nad gradom kao i nakon što je grad zauzet, srpski vojnici su sistematski razarali muslimanske četvrti. Tokom borbi u gradu, paljene
su i srpske kuće.1404
628. Nakon što su Srbi zauzeli Foču, u njoj je bio znatan broj srpskih vojnika i srpskih paravojnih formacija, a napad na civilno stanovništvo muslimanske nacionalnosti nastavio se. Dana 14. ili 15. aprila 1992. ili približno tih datuma, u centru Foče uhapšeno je više Muslimana i nekoliko Srba. Dok je Srbima nakon nekoliko sati bilo dopušteno da
se vrate kućama, Muslimani su zadržani u pritvoru.1405
su i srpske kuće.1404
628. Nakon što su Srbi zauzeli Foču, u njoj je bio znatan broj srpskih vojnika i srpskih paravojnih formacija, a napad na civilno stanovništvo muslimanske nacionalnosti nastavio se. Dana 14. ili 15. aprila 1992. ili približno tih datuma, u centru Foče uhapšeno je više Muslimana i nekoliko Srba. Dok je Srbima nakon nekoliko sati bilo dopušteno da
se vrate kućama, Muslimani su zadržani u pritvoru.1405
Između 14. i 17. aprila 1992. godine, lokalni pripadnici paravojnih formacija uhapsili su i zatočili civile Muslimane iz drugih dijelova grada Foče, među kojima i nekoliko ljekara i zdravstvenih radnika iz fočanske bolnice, u vojnim skladištima TO-a u Livadama [C13.11].1406 Tokom hapšenja,
srpski vojnici i vojna policija su teško premlatili i nanijeli povrede nekolicini zatočenika.1407 Dana 17. aprila, svi muškarci civili muslimanske nacionalnosti zatočeni u Livadama prebačeni su u KP dom [C13.8].1408
629. Tokom aprila i maja 1992., Muslimani u stambenim objektima u Foči zapravo su bili u kućnom pritvoru, bilo zbog toga što su se u njima skrivali bilo zbog toga što su im to naredili srpski vojnici.1409 Srpska vojska je koristila zgrade poznate pod imenima “Planika” i “Šandal” kao privremene zatočeničke centre.1410
srpski vojnici i vojna policija su teško premlatili i nanijeli povrede nekolicini zatočenika.1407 Dana 17. aprila, svi muškarci civili muslimanske nacionalnosti zatočeni u Livadama prebačeni su u KP dom [C13.8].1408
629. Tokom aprila i maja 1992., Muslimani u stambenim objektima u Foči zapravo su bili u kućnom pritvoru, bilo zbog toga što su se u njima skrivali bilo zbog toga što su im to naredili srpski vojnici.1409 Srpska vojska je koristila zgrade poznate pod imenima “Planika” i “Šandal” kao privremene zatočeničke centre.1410
Postavljeni su vojni punktovi na kojima se kontrolisao ulaz u Foču i okolna sela, te izlaz iz njih.1411 Krizni štab je naredio Muslimanima da predaju oružje, a Srbima je bilo dozvoljeno da svoje zadrže.1412 Srpska vojna policija i vojnici su vršili pretres muslimanskih domaćinstava u
potrazi za oružjem, novcem i drugim predmetima.1413 Srpske kuće nisu pretraživane ili su, u najgorem slučaju, pretraživane površno.1414 Poslovni objekti u vlasništvu Muslimana su opljačkani ili spaljeni, ili im je zaplijenjena oprema.1415
630. Van grada Foče, srpske snage su zauzimale ili razarale muslimanska sela u opštini Foča.1416 Napadi su se nastavili do početka juna 1992.1417 Srpske snage je činila vojska, policija, paravojska, a ponekad i seljani srpske nacionalnosti. U tim napadima,sistematski su pljačkali ili palili do temelja kuće i stanove Muslimana, kupili ili zarobljavali seljane muslimanske nacionalnosti, a pritom neke od njih ponekad tukli ili
ubijali.1418 U oružanim dejstvima u toj opštini učestovavala je lokalna Taktička grupa “Foča”, u čijem sastavu je bila izviđačka grupa pod komandom Dragoljuba Kunarca, zajedno s Dragomirom Vukovićem Gagom i još približno četrnaestoricom ljudi (uključujući vojnike iz Crne Gore).1419
631. U periodu od aprila do juna 1992. u opštini Foča teško je oštećeno ili potpuno uništeno vatrom i eksplozivom 25 muslimanskih spomenika, među kojima i Aladža džamija (Šarena džamija Hasana Nazira) u gradu Foči ₣D11.1ğ, kao i džamija u Jeleču
[D11.2]. Aladža džamiju Srbi su digli u vazduh u aprilu, a ruševine su buldožerom sravnjene sa zemljom u avgustu iste godine.1420
632. U jednom napadu, srpski vojnici krenuli su za Muslimanima koji su bježali prema Goraždu i zauzeli su skladište goriva JNA u Filipovićima, u koje su se sklonili mnogi muslimanski civili. U tom skladištu, muškarce Muslimane su odvojili od žena i djece.1421 Srpski vojnici izdvojili su devet muškaraca i pucali u njih iz vatrenog oružja.Jedan od njih je uspio pobjeći, a jedan drugi je preživio [A6.2].1422
633. Selo Brod, četiri kilometra udaljeno od Foče, napadnuto je 20. aprila 1992., pošto mjesne vlasti nisu odgovorile na zahtjev srpskog Kriznog štaba da se seljani predaju.1423
Srpske snage su zapalile muslimanska sela u okolini Miljevine i uhapsile civile muškog pola i muslimanske nacionalnosti.1424 Dana 25. ili 26. aprila, napadnuta su sela Filipovići i Paunci, a kuće Muslimana spaljene su do temelja. Civili iz Filipovića su ubijeni.1425
634. Dana 28. aprila 1992. ili približno tog datuma, srpski vojnici su napali Ustikolinu, u kojoj je dio Muslimana pokušao da organizuje odbranu.1426 Pošto su zauzele selo, srpske snage su zapalile muslimanske kuće. Srpske snage su odatle nastavile da napadaju i razaraju muslimanska sela uz lijevu obalu Drine nizvodno od Jošanice, dok je stanovništvo tih sela bježalo. Neki ljudi su poginuli.1427
635. Dana 4. i 5. maja 1992., srpske snage su granatirale i zauzele muslimansko selo Jeleč.
1428 Kada su te snage zapalile selo, stanovništvo je pobjeglo u obližnju šumu.Muslimani koji su ostali u svojim domovima ili koji su pokušali pobjeći ubijeni su [A6.3].1429 Drugi seljani muškog pola i muslimanske nacionalnosti zarobljeni su i zatočeni u objektima u opštinama Kalinovik i Bileća, a kasnije prebačeni u KP dom Foča [C13.8].1430
636. Sredinom juna 1992., približno 27 muslimanskih civila, većinom žena i djece,ubijeno je u četvrti Čohodor-Mahala u gradu Foči.1431
637. Dana 22. juna 1992., svi odrasli muškarci iz sela Trnovača, njih petnaest, među kojima je bio i suprug svjedokinje 558, odvedeni su iz sela na most na Drini u dijelu Foče koji se zove Brod, gdje je ubijeno njih četrnaest [A6.6].1432 Dana 24. juna, lokalni Srbi su odveli više žena iz tog sela u motel “Bukovica” [C13.9], gdje je jedna žena silovana. Dva dana kasnije, preostale žene su odvedene u “srednju školu” [C13.1,
C13.2], gdje su im lokalni Srbi, među kojima su bili Miroslav Stanić i Mitar Sipčić iz srpskog Kriznog štaba, rekli da im pokušavaju obezbijediti siguran izlaz iz te opštine.
Jedan vojnik je tokom noći pokušao ući u školu, ali Mitar Sipčić ga je u tome spriječio.
Te žene su sutradan, 27. juna, prebačene u Crnu Goru.1433
638. Početkom jula 1992., lokalni srpski vojnici, među kojima su bili Gojko Janković i Radomir Kovač, napali su muslimansko selo Mješaja/Trošanj.1434 Kad je selo napadnuto, dio seljana Muslimana je bio u šumi, gdje su noćili u strahu od napada.1435 U napadu je poginulo troje seljana, među kojima i majka svjedoka 295. Ostali seljani Muslimani, u grupi od približno 50, potjerani su silovito prema jednoj livadi, a dvoje seljana muškog pola surovo je zlostavljano. Srpski vojnici su te seljane tukli kundacima
i granama, udarali ih nogama i nazivali ih ustašama. Usljed surovog premlaćivanja jedan Musliman je izgubio oko. Na toj livadi, srpski vojnici su odvojili muškarce od žena i žene potjerali nizbrdo prema selu Trošanj. Tih sedam zatočenih muškaraca, među kojima je bio i brat svjedokinje 295, ubijeno je [A6.7].1436 Dio žena je odveden u stan jednog od vojnika koji su učestvovali u napadu, gdje ih je mnogo vojnika u više navrata silovalo, a kasnije su prodane.1437 Srpski vojnici su odveli drugi dio žena iz sela
Mješaja/Trošanj u zatočenički centar na gradilištu Buk-Bijela [C13.6], kojim je upravljao Gojko Janković. U tom zatočeničkom centru, svjedokinju 295 je silovalo približno deset vojnika Srba dok se nije onesvijestila. Njen stric ubijen je ondje 3. jula1992.1438
potrazi za oružjem, novcem i drugim predmetima.1413 Srpske kuće nisu pretraživane ili su, u najgorem slučaju, pretraživane površno.1414 Poslovni objekti u vlasništvu Muslimana su opljačkani ili spaljeni, ili im je zaplijenjena oprema.1415
630. Van grada Foče, srpske snage su zauzimale ili razarale muslimanska sela u opštini Foča.1416 Napadi su se nastavili do početka juna 1992.1417 Srpske snage je činila vojska, policija, paravojska, a ponekad i seljani srpske nacionalnosti. U tim napadima,sistematski su pljačkali ili palili do temelja kuće i stanove Muslimana, kupili ili zarobljavali seljane muslimanske nacionalnosti, a pritom neke od njih ponekad tukli ili
ubijali.1418 U oružanim dejstvima u toj opštini učestovavala je lokalna Taktička grupa “Foča”, u čijem sastavu je bila izviđačka grupa pod komandom Dragoljuba Kunarca, zajedno s Dragomirom Vukovićem Gagom i još približno četrnaestoricom ljudi (uključujući vojnike iz Crne Gore).1419
631. U periodu od aprila do juna 1992. u opštini Foča teško je oštećeno ili potpuno uništeno vatrom i eksplozivom 25 muslimanskih spomenika, među kojima i Aladža džamija (Šarena džamija Hasana Nazira) u gradu Foči ₣D11.1ğ, kao i džamija u Jeleču
[D11.2]. Aladža džamiju Srbi su digli u vazduh u aprilu, a ruševine su buldožerom sravnjene sa zemljom u avgustu iste godine.1420
632. U jednom napadu, srpski vojnici krenuli su za Muslimanima koji su bježali prema Goraždu i zauzeli su skladište goriva JNA u Filipovićima, u koje su se sklonili mnogi muslimanski civili. U tom skladištu, muškarce Muslimane su odvojili od žena i djece.1421 Srpski vojnici izdvojili su devet muškaraca i pucali u njih iz vatrenog oružja.Jedan od njih je uspio pobjeći, a jedan drugi je preživio [A6.2].1422
633. Selo Brod, četiri kilometra udaljeno od Foče, napadnuto je 20. aprila 1992., pošto mjesne vlasti nisu odgovorile na zahtjev srpskog Kriznog štaba da se seljani predaju.1423
Srpske snage su zapalile muslimanska sela u okolini Miljevine i uhapsile civile muškog pola i muslimanske nacionalnosti.1424 Dana 25. ili 26. aprila, napadnuta su sela Filipovići i Paunci, a kuće Muslimana spaljene su do temelja. Civili iz Filipovića su ubijeni.1425
634. Dana 28. aprila 1992. ili približno tog datuma, srpski vojnici su napali Ustikolinu, u kojoj je dio Muslimana pokušao da organizuje odbranu.1426 Pošto su zauzele selo, srpske snage su zapalile muslimanske kuće. Srpske snage su odatle nastavile da napadaju i razaraju muslimanska sela uz lijevu obalu Drine nizvodno od Jošanice, dok je stanovništvo tih sela bježalo. Neki ljudi su poginuli.1427
635. Dana 4. i 5. maja 1992., srpske snage su granatirale i zauzele muslimansko selo Jeleč.
1428 Kada su te snage zapalile selo, stanovništvo je pobjeglo u obližnju šumu.Muslimani koji su ostali u svojim domovima ili koji su pokušali pobjeći ubijeni su [A6.3].1429 Drugi seljani muškog pola i muslimanske nacionalnosti zarobljeni su i zatočeni u objektima u opštinama Kalinovik i Bileća, a kasnije prebačeni u KP dom Foča [C13.8].1430
636. Sredinom juna 1992., približno 27 muslimanskih civila, većinom žena i djece,ubijeno je u četvrti Čohodor-Mahala u gradu Foči.1431
637. Dana 22. juna 1992., svi odrasli muškarci iz sela Trnovača, njih petnaest, među kojima je bio i suprug svjedokinje 558, odvedeni su iz sela na most na Drini u dijelu Foče koji se zove Brod, gdje je ubijeno njih četrnaest [A6.6].1432 Dana 24. juna, lokalni Srbi su odveli više žena iz tog sela u motel “Bukovica” [C13.9], gdje je jedna žena silovana. Dva dana kasnije, preostale žene su odvedene u “srednju školu” [C13.1,
C13.2], gdje su im lokalni Srbi, među kojima su bili Miroslav Stanić i Mitar Sipčić iz srpskog Kriznog štaba, rekli da im pokušavaju obezbijediti siguran izlaz iz te opštine.
Jedan vojnik je tokom noći pokušao ući u školu, ali Mitar Sipčić ga je u tome spriječio.
Te žene su sutradan, 27. juna, prebačene u Crnu Goru.1433
638. Početkom jula 1992., lokalni srpski vojnici, među kojima su bili Gojko Janković i Radomir Kovač, napali su muslimansko selo Mješaja/Trošanj.1434 Kad je selo napadnuto, dio seljana Muslimana je bio u šumi, gdje su noćili u strahu od napada.1435 U napadu je poginulo troje seljana, među kojima i majka svjedoka 295. Ostali seljani Muslimani, u grupi od približno 50, potjerani su silovito prema jednoj livadi, a dvoje seljana muškog pola surovo je zlostavljano. Srpski vojnici su te seljane tukli kundacima
i granama, udarali ih nogama i nazivali ih ustašama. Usljed surovog premlaćivanja jedan Musliman je izgubio oko. Na toj livadi, srpski vojnici su odvojili muškarce od žena i žene potjerali nizbrdo prema selu Trošanj. Tih sedam zatočenih muškaraca, među kojima je bio i brat svjedokinje 295, ubijeno je [A6.7].1436 Dio žena je odveden u stan jednog od vojnika koji su učestvovali u napadu, gdje ih je mnogo vojnika u više navrata silovalo, a kasnije su prodane.1437 Srpski vojnici su odveli drugi dio žena iz sela
Mješaja/Trošanj u zatočenički centar na gradilištu Buk-Bijela [C13.6], kojim je upravljao Gojko Janković. U tom zatočeničkom centru, svjedokinju 295 je silovalo približno deset vojnika Srba dok se nije onesvijestila. Njen stric ubijen je ondje 3. jula1992.1438
Svjedokinja 295 je kasnije prebačena u srednju školu [C13.1, C13.2], u kojoj
su u jednoj učionici držali žene i djecu. Na čelu stražara u toj školi bio je Mitar Sipčić.
Gotovo svake noći, lokalni srpski vojnici silovali su svjedokinju 295 i još devet žena,bilo u jednoj od učionica bilo negdje van škole.1439
639. U periodu od 10. aprila do početka juna 1992., vršena su masovna hapšenja civila Muslimana i Muslimanki, po cijeloj Foči i okolini. Uhapsili bi ih, pokupili, razdvojili,zatočili ili zatvorili u nekoliko zatočeničkih centara u toj opštini. Neki su ubijeni, neki silovani ili premlaćeni.1440 Neki od muškaraca su u zatočeništvu bili i do dvije i po godine.1441 Jedini razlog za takvo postupanje prema njima bio je taj što su po nacionalnosti bili Muslimani.1442
640. Civili Muslimani su bili zatočeni u Srednjoškolskom centru u Foči [C13.20] i sportskoj dvorani “Partizan” [C13.4] u neizdržljivo nehigijenskim uslovima, bez ikakve medicinske njege i bez dovoljno hrane.1443 Sve to događalo se pred očima, sa punim znanjem, a ponekad i uz neposredno učešće lokalnih vlasti, posebno policije.1444
Policajci su tako radili kao čuvari u sportskoj dvorani “Partizan”. Srpski vojnici i policajci, uključujući načelnika fočanske policije Dragana Gagovića, dolazili bi u te zatočeničke centre, izabrali jednu ili više žena, izveli ih i silovali.1445 Kada su žene koje su prebacivali iz Buk-Bijele u srednju školu u Foči pokušale zatražiti zaštitu policije u Foči, njihove pritužbe su ignorisane. Drugom prilikom je ženu koja se pokušala skloniti
u SJB jedan policajac udario kundakom puške.1446 Osim toga, srpski vojnici, među kojima je bio i Dragoljub Kunarac, odveli su neke žene iz ta dva zatočenička centra u privatne stanove i kuće, gdje su morale kuhati, čistiti i služiti stanare. Podvrgavane su i seksualnim zlostavljanjima. Tokom jednog od tih silovanja, Kunarac je verbalnom i fizičkom agresijom izrazio svoj stav da su silovanja Muslimanki jedan od mnogih načina
na koji Srbi mogu potvrditi svoju nadmoć i pobjedu nad Muslimanima. Nakon više mjeseci provedenih u zatočeništvu, mnoge žene su odvezene iz opštine ili razmijenjene.1447
641. U jednom momentu je dio žena iz sportske dvorane “Partizan” premješten u razne kuće i stanove, gdje su ih nastavili silovati i zlostavljati. Konkretno, u Karamanovoj kući u Miljevini [C13.3, C13.15] vojnici su imali lak pristup ženama i djevojčicama koje su silovali.1448 Tom kućom je upravljao Radovan Stanković.
1449 Dvije zatočenice, od kojih je jedna bila dvanaestogodišnja djevojčica, boravile su dvadesetak dana u jednom stanu u stambenoj zgradi poznatoj pod imenom “Lepa Brena” u Foči, gdje su ih stalno silovala dvojica muškaraca koja su stanovala u tom stanu, kao i drugi muškarci koji su dolazili u posjetu. Sredinom novembra obje zatočenice su odvedene u jednu kuću u blizini hotela “Zelengora”. U toj kući su ostale otprilike 20 dana i u tom periodu ih je stalno silovala jedna grupa vojnika. Ista ta grupa vojnika odvela ih je kasnije ponovo u jedan drugi stan,gdje su ih nastavili silovati približno još dvije sedmice.1450
642. U KP domu [C13.8] bilo je između 350 i 500 zatočenika, a tokom ljeta 1992. taj broj je ponekad premašivao 500.1451 Period zatočenja trajao je od četiri mjeseca do više od dvije i po godine.1452 Uz pretežno civilno stanovništvo u KP domu, bilo je i vojnika Muslimana koje su držali u samicama, odvojeno od zatočenih civila muslimanske nacionalnosti.1453 Zatočene osobe su bile stare od 15 do skoro 80 godina.1454 Iako je u
KP domu bilo i nešto Srba, oni su bili zatvoreni u skladu sa zakonom, nakon što su im sudovi prije izbijanja sukoba izrekli osuđujuće presude ili nakon što su tokom sukoba pritvoreni zbog vojnih prekršaja. Nesrbi su, za razliku od toga, bili pritvoreni bez ikakve pravne osnove, a njihovo zadržavanje u pritvoru nije bilo predmet preispitivanja.1455
Osim nakratko u prvim danima zatočeništva u KP domu, zatočeni Muslimani nisu imali nikakvog kontakta sa spoljnim svijetom ni sa svojim porodicama, a (veoma dugo) ni sa MKCK-om.1456 Nijedan od zatočenika nikad nije optužen, nijednom od njih se nikad nije sudilo, niti je ikome izrečena osuđujuća presuda za neko krivično djelo prije ili tokom zatočenja u KP domu.1457
643. U prvim sedmicama nakon početka sukoba, KP dom je čuvao Užički korpus JNA.1458 Muslimane su kupile, hapsile i odvodile u KP dom paravojne jedinice.1459
su u jednoj učionici držali žene i djecu. Na čelu stražara u toj školi bio je Mitar Sipčić.
Gotovo svake noći, lokalni srpski vojnici silovali su svjedokinju 295 i još devet žena,bilo u jednoj od učionica bilo negdje van škole.1439
639. U periodu od 10. aprila do početka juna 1992., vršena su masovna hapšenja civila Muslimana i Muslimanki, po cijeloj Foči i okolini. Uhapsili bi ih, pokupili, razdvojili,zatočili ili zatvorili u nekoliko zatočeničkih centara u toj opštini. Neki su ubijeni, neki silovani ili premlaćeni.1440 Neki od muškaraca su u zatočeništvu bili i do dvije i po godine.1441 Jedini razlog za takvo postupanje prema njima bio je taj što su po nacionalnosti bili Muslimani.1442
640. Civili Muslimani su bili zatočeni u Srednjoškolskom centru u Foči [C13.20] i sportskoj dvorani “Partizan” [C13.4] u neizdržljivo nehigijenskim uslovima, bez ikakve medicinske njege i bez dovoljno hrane.1443 Sve to događalo se pred očima, sa punim znanjem, a ponekad i uz neposredno učešće lokalnih vlasti, posebno policije.1444
Policajci su tako radili kao čuvari u sportskoj dvorani “Partizan”. Srpski vojnici i policajci, uključujući načelnika fočanske policije Dragana Gagovića, dolazili bi u te zatočeničke centre, izabrali jednu ili više žena, izveli ih i silovali.1445 Kada su žene koje su prebacivali iz Buk-Bijele u srednju školu u Foči pokušale zatražiti zaštitu policije u Foči, njihove pritužbe su ignorisane. Drugom prilikom je ženu koja se pokušala skloniti
u SJB jedan policajac udario kundakom puške.1446 Osim toga, srpski vojnici, među kojima je bio i Dragoljub Kunarac, odveli su neke žene iz ta dva zatočenička centra u privatne stanove i kuće, gdje su morale kuhati, čistiti i služiti stanare. Podvrgavane su i seksualnim zlostavljanjima. Tokom jednog od tih silovanja, Kunarac je verbalnom i fizičkom agresijom izrazio svoj stav da su silovanja Muslimanki jedan od mnogih načina
na koji Srbi mogu potvrditi svoju nadmoć i pobjedu nad Muslimanima. Nakon više mjeseci provedenih u zatočeništvu, mnoge žene su odvezene iz opštine ili razmijenjene.1447
641. U jednom momentu je dio žena iz sportske dvorane “Partizan” premješten u razne kuće i stanove, gdje su ih nastavili silovati i zlostavljati. Konkretno, u Karamanovoj kući u Miljevini [C13.3, C13.15] vojnici su imali lak pristup ženama i djevojčicama koje su silovali.1448 Tom kućom je upravljao Radovan Stanković.
1449 Dvije zatočenice, od kojih je jedna bila dvanaestogodišnja djevojčica, boravile su dvadesetak dana u jednom stanu u stambenoj zgradi poznatoj pod imenom “Lepa Brena” u Foči, gdje su ih stalno silovala dvojica muškaraca koja su stanovala u tom stanu, kao i drugi muškarci koji su dolazili u posjetu. Sredinom novembra obje zatočenice su odvedene u jednu kuću u blizini hotela “Zelengora”. U toj kući su ostale otprilike 20 dana i u tom periodu ih je stalno silovala jedna grupa vojnika. Ista ta grupa vojnika odvela ih je kasnije ponovo u jedan drugi stan,gdje su ih nastavili silovati približno još dvije sedmice.1450
642. U KP domu [C13.8] bilo je između 350 i 500 zatočenika, a tokom ljeta 1992. taj broj je ponekad premašivao 500.1451 Period zatočenja trajao je od četiri mjeseca do više od dvije i po godine.1452 Uz pretežno civilno stanovništvo u KP domu, bilo je i vojnika Muslimana koje su držali u samicama, odvojeno od zatočenih civila muslimanske nacionalnosti.1453 Zatočene osobe su bile stare od 15 do skoro 80 godina.1454 Iako je u
KP domu bilo i nešto Srba, oni su bili zatvoreni u skladu sa zakonom, nakon što su im sudovi prije izbijanja sukoba izrekli osuđujuće presude ili nakon što su tokom sukoba pritvoreni zbog vojnih prekršaja. Nesrbi su, za razliku od toga, bili pritvoreni bez ikakve pravne osnove, a njihovo zadržavanje u pritvoru nije bilo predmet preispitivanja.1455
Osim nakratko u prvim danima zatočeništva u KP domu, zatočeni Muslimani nisu imali nikakvog kontakta sa spoljnim svijetom ni sa svojim porodicama, a (veoma dugo) ni sa MKCK-om.1456 Nijedan od zatočenika nikad nije optužen, nijednom od njih se nikad nije sudilo, niti je ikome izrečena osuđujuća presuda za neko krivično djelo prije ili tokom zatočenja u KP domu.1457
643. U prvim sedmicama nakon početka sukoba, KP dom je čuvao Užički korpus JNA.1458 Muslimane su kupile, hapsile i odvodile u KP dom paravojne jedinice.1459
U periodu od 18. ili 19. aprila 1992. ili približno tih datuma, nekadašnji srpski stražari iz KP doma, vratili su se na dužnost pod rukovodstvom upravnika Milorada Krnojelca.1460
644. Kao upravnik KP doma, kojeg je 17. jula 1992. na tu dužnost formalno
imenovalo Ministarstvo pravde, Krnojelac je bio odgovoran Ministarstvu pravde i, u određenoj mjeri, Vojnoj komandi.1461 Krnojelac je mogao da informiše Taktičku grupu “Foča” o osuđenim Srbima koji su htjeli da budu pušteni iz KP doma kako bi im se omogućilo da se pridruže borbenim jedinicama i da preporuku koja lica bi u tu svrhu trebalo pustiti na slobodu. U sastavu Taktičke grupe “Foča” bila je izviđačka grupa pod komandom Dragoljuba Kunarca i još oko četrnaest ljudi (među njima Dragomir Gaga
Vuković i crnogorski vojnici).1462 Inače su ovlaštenja u vezi sa zadržavanjem u pritvoru osuđenih zatočenika srpske nacionalnosti imali Vojna komanda i Ministarstvo pravde.1463 Za donošenje odluka o tome koje zatočene Muslimane će zadržati u KP domu, a koje pustiti na slobodu, bila je ovlaštena Vojna komanda, a ne Ministarstvo pravde.1464 S tim u vezi, Krnojelac je bio dužan prosljeđivati zahtjeve za puštanje zatočenih osoba na slobodu srpskom Kriznom štabu ili Taktičkoj grupi “Foča”, koji su
bili ovlašteni da o tome odlučuju.1465 Vojna komanda je mogla donositi odluke i o tome kojim osobama će se dozvoliti da uđu u KP dom, a imala je i određena ovlaštenja u vezi s upućivanjem na radnu obavezu u KP dom i vrstom posla koje će ondje obavljati osobe na radnoj obavezi.1466
645. Postojale su grupe koje su ulazile u KP dom, a nad kojima je Krnojelac imao samo ograničenu kontrolu. To su bili isljednici i pripadnici paravojnih snaga.1467
Pripadnici vojske su mogli da uđu u KP dom, ali je za to trebalo prethodno obezbijediti dozvolu vojnih organa.1468 Krnojelac je bio u poziciji da spriječi da takva lica izvedu zatočenike iz KP doma bez odobrenja Vojne komande.1469
646. Zatočenici su se morali nositi sa surovim uslovima života u KP domu, gdje su ih držali na skučenom prostoru, bez grijanja i odgovarajućih sanitarnih čvorova, kao i bez dovoljno hrane. Medicinska njega bila je neadekvatna.1470 Obroci zatočenih Muslimana,za razliku od obroka zatočenih Srba, bili su jedva dovoljni za preživljavanje, zbog čega
su mnogi od njih izuzetno izgubili na težini i imali druge zdravstvene probleme. Od aprila 1992. nisu im bile dozvoljene posjete, tako da više nisu mogli dopuniti svoje oskudne porcije hrane i doći do higijenskih potrepština.1471
647. Dio zatočenika u KP domu ispitan je u roku od nekoliko dana ili sedmica nakon dolaska, dio tek nakon nekoliko mjeseci, a bilo je zatočenika koji nikad nisu ispitani.1472
Mnogi zatočenici su tokom ispitivanja, kao i u svakodnevnom životu u KP domu, bili izloženi prijetnjama, uvredama i surovom zlostavljanju od strane stražara i ljudi koji su izvana došli u logor. Neki od njih su bili tako žestoko premlaćeni da danima nisu mogli hodati. Postupci koji su za posljedicu imali premlaćivanje ili boravak u samicama uključivali su pokušaje da se dobije dodatna hrana, pokušaje da se dođe do tople vode,
pokušaje međusobne komunikacije, komunikacije sa stražarima ili vanjskim svijetom.1473 Drugi zatočenici su mogli da čuju krikove i jauke onih koje su tukli, pa se tako širio strah među svim zatočenicima.1474 Budući da nisu mogli utvrditi nikakav kriterij po kojem se vršio izbor za ispitivanje, mnogi zatočeni Muslimani živjeli su u stalnom strahu da će njih sljedeće odvesti i tako prema njima postupiti.1475 Dio
zatočenika su iz KP doma odvodili na prisilni rad.1476
644. Kao upravnik KP doma, kojeg je 17. jula 1992. na tu dužnost formalno
imenovalo Ministarstvo pravde, Krnojelac je bio odgovoran Ministarstvu pravde i, u određenoj mjeri, Vojnoj komandi.1461 Krnojelac je mogao da informiše Taktičku grupu “Foča” o osuđenim Srbima koji su htjeli da budu pušteni iz KP doma kako bi im se omogućilo da se pridruže borbenim jedinicama i da preporuku koja lica bi u tu svrhu trebalo pustiti na slobodu. U sastavu Taktičke grupe “Foča” bila je izviđačka grupa pod komandom Dragoljuba Kunarca i još oko četrnaest ljudi (među njima Dragomir Gaga
Vuković i crnogorski vojnici).1462 Inače su ovlaštenja u vezi sa zadržavanjem u pritvoru osuđenih zatočenika srpske nacionalnosti imali Vojna komanda i Ministarstvo pravde.1463 Za donošenje odluka o tome koje zatočene Muslimane će zadržati u KP domu, a koje pustiti na slobodu, bila je ovlaštena Vojna komanda, a ne Ministarstvo pravde.1464 S tim u vezi, Krnojelac je bio dužan prosljeđivati zahtjeve za puštanje zatočenih osoba na slobodu srpskom Kriznom štabu ili Taktičkoj grupi “Foča”, koji su
bili ovlašteni da o tome odlučuju.1465 Vojna komanda je mogla donositi odluke i o tome kojim osobama će se dozvoliti da uđu u KP dom, a imala je i određena ovlaštenja u vezi s upućivanjem na radnu obavezu u KP dom i vrstom posla koje će ondje obavljati osobe na radnoj obavezi.1466
645. Postojale su grupe koje su ulazile u KP dom, a nad kojima je Krnojelac imao samo ograničenu kontrolu. To su bili isljednici i pripadnici paravojnih snaga.1467
Pripadnici vojske su mogli da uđu u KP dom, ali je za to trebalo prethodno obezbijediti dozvolu vojnih organa.1468 Krnojelac je bio u poziciji da spriječi da takva lica izvedu zatočenike iz KP doma bez odobrenja Vojne komande.1469
646. Zatočenici su se morali nositi sa surovim uslovima života u KP domu, gdje su ih držali na skučenom prostoru, bez grijanja i odgovarajućih sanitarnih čvorova, kao i bez dovoljno hrane. Medicinska njega bila je neadekvatna.1470 Obroci zatočenih Muslimana,za razliku od obroka zatočenih Srba, bili su jedva dovoljni za preživljavanje, zbog čega
su mnogi od njih izuzetno izgubili na težini i imali druge zdravstvene probleme. Od aprila 1992. nisu im bile dozvoljene posjete, tako da više nisu mogli dopuniti svoje oskudne porcije hrane i doći do higijenskih potrepština.1471
647. Dio zatočenika u KP domu ispitan je u roku od nekoliko dana ili sedmica nakon dolaska, dio tek nakon nekoliko mjeseci, a bilo je zatočenika koji nikad nisu ispitani.1472
Mnogi zatočenici su tokom ispitivanja, kao i u svakodnevnom životu u KP domu, bili izloženi prijetnjama, uvredama i surovom zlostavljanju od strane stražara i ljudi koji su izvana došli u logor. Neki od njih su bili tako žestoko premlaćeni da danima nisu mogli hodati. Postupci koji su za posljedicu imali premlaćivanje ili boravak u samicama uključivali su pokušaje da se dobije dodatna hrana, pokušaje da se dođe do tople vode,
pokušaje međusobne komunikacije, komunikacije sa stražarima ili vanjskim svijetom.1473 Drugi zatočenici su mogli da čuju krikove i jauke onih koje su tukli, pa se tako širio strah među svim zatočenicima.1474 Budući da nisu mogli utvrditi nikakav kriterij po kojem se vršio izbor za ispitivanje, mnogi zatočeni Muslimani živjeli su u stalnom strahu da će njih sljedeće odvesti i tako prema njima postupiti.1475 Dio
zatočenika su iz KP doma odvodili na prisilni rad.1476
U periodu od 28. juna do 5. jula 1992., srpski stražari su u KP domu [B7.1] ubili 36 Muslimana s područja Foče.1477
U masovnoj grobnici na planini Maluši, opština Foča, pronađena su i ekshumirana još 62 leša. Ti leševi su bili muškog pola i obučeni u civilnu odjeću, a za više njih je utvrđeno da je riječ o leševima Muslimana. Gotovo svima su bili vezani udovi, a otkriće velikog broja čahura od municije ispaljene iz pješadijskog naoružanja u blizini te grobnice pokazuje da su te osobe ubijene na toj lokaciji [B7.1].1478 Vijeće zaključuje da su ti ljudi
bili civili Muslimani koji su bili u zatočeništvu u vrijeme kada su ubijeni.
bili civili Muslimani koji su bili u zatočeništvu u vrijeme kada su ubijeni.
Dana 17. ili 18. septembra 1992. ili približno tih datuma, iz KP doma je odvedeno i ubijeno još najmanje 35 zatočenih osoba.1479
648. Osim u gorepomenutim objektima, srpske vlasti su 1992. godine civile pretežno muslimanske i hrvatske nacionalnosti držale zatočene u sljedećih dvanaest zatočeničkih centara u toj opštini: u bolnici u Foči [C13.7], u policijskoj stanici u Miljevini [C13.10], na “Brionima” [C13.12], u kući Slobodana Matovića [C13.13], u kaznionici u Velečevu [C13.14], u osnovnoj školi “Brod na Drini” [C13.17], u vojnom skladištu u Čohodor Mahali
[C13.18], u jednoj muslimanskoj kući u Trnovači [C13.19], u kući Muniba
Hodžića [C13.21], na Presjeci kod Ustikoline [C13.22], u stanu Asima Džanka u mjestu Donde Polje [C13.23], kao i u kućama u selu Điđevo [C13.24].1480
649. U početku je na snazi bilo vojno naređenje kojim se građanima zabranjivalo da odu iz Foče. Međutim, većina muslimanskog civilnog stanovništva je na kraju bila prisiljena da napusti tu opštinu.1481 U maju 1992. godine organizovani su autobusi koji su odvozili civile iz grada, a dio Muslimana iz Foče, uglavnom žene i djeca, odveden je oko 13. avgusta 1992. godine u Rožaje u Crnoj Gori.1482 Dana 23. oktobra, grupa žena i
djece iz te opštine transportovana je, nakon jednomjesečnog zatočeništva u sportskoj dvorani “Partizan” [C13.4], autobusom u Goražde.1483
648. Osim u gorepomenutim objektima, srpske vlasti su 1992. godine civile pretežno muslimanske i hrvatske nacionalnosti držale zatočene u sljedećih dvanaest zatočeničkih centara u toj opštini: u bolnici u Foči [C13.7], u policijskoj stanici u Miljevini [C13.10], na “Brionima” [C13.12], u kući Slobodana Matovića [C13.13], u kaznionici u Velečevu [C13.14], u osnovnoj školi “Brod na Drini” [C13.17], u vojnom skladištu u Čohodor Mahali
[C13.18], u jednoj muslimanskoj kući u Trnovači [C13.19], u kući Muniba
Hodžića [C13.21], na Presjeci kod Ustikoline [C13.22], u stanu Asima Džanka u mjestu Donde Polje [C13.23], kao i u kućama u selu Điđevo [C13.24].1480
649. U početku je na snazi bilo vojno naređenje kojim se građanima zabranjivalo da odu iz Foče. Međutim, većina muslimanskog civilnog stanovništva je na kraju bila prisiljena da napusti tu opštinu.1481 U maju 1992. godine organizovani su autobusi koji su odvozili civile iz grada, a dio Muslimana iz Foče, uglavnom žene i djeca, odveden je oko 13. avgusta 1992. godine u Rožaje u Crnoj Gori.1482 Dana 23. oktobra, grupa žena i
djece iz te opštine transportovana je, nakon jednomjesečnog zatočeništva u sportskoj dvorani “Partizan” [C13.4], autobusom u Goražde.1483
Mnogi Muslimani su otišli iz te opštine, strahujući za svoju bezbjednost. Da bi otišli, morali su pribaviti potvrdu lokalne policije i potpisati formular kojim svu imovinu u svom posjedu prepisuju na republiku bosanskih Srba.1484
650. Grupe zatočenih osoba su prebacivane iz KP doma u druge logore u Bosni i Hercegovini.1485 Osim toga, zatočenici su iz KP doma odvođeni na razmjene.1486
650. Grupe zatočenih osoba su prebacivane iz KP doma u druge logore u Bosni i Hercegovini.1485 Osim toga, zatočenici su iz KP doma odvođeni na razmjene.1486
Dana 30. avgusta 1992. ili približno tog datuma, jedna grupa od oko 55 muškaraca odvedena je na razmjenu u Crnu Goru, ali je jedan srpski vojnik u Nikšiću, Crna Gora, zaustavio autobus kojim su ih prevozili i grupu poslao nazad u KP dom.1487 Grupu su tada podijelili u dva dijela, nakon čega je oko 20 mlađih muškaraca odvedeno, možda u Goražde, i niko ih više nikad nije vidio. Preostalih 35 muškaraca odvedeno je na razmjenu u Rožaje u Crnoj Gori.1488
651. Uslijed gore opisanih događaja, izbrisani su svi tragovi muslimanskog prisustva i kulture u Foči.1489 U januaru 1994. srpske vlasti su svoju potpunu pobjedu – “sticanje premoći” – nad Muslimanima krunisale mijenjanjem imena Foča u “Srbinje”.1490
651. Uslijed gore opisanih događaja, izbrisani su svi tragovi muslimanskog prisustva i kulture u Foči.1489 U januaru 1994. srpske vlasti su svoju potpunu pobjedu – “sticanje premoći” – nad Muslimanima krunisale mijenjanjem imena Foča u “Srbinje”.1490
U jesen 1994., optuženi Momčilo Krajišnik se obratio skupu u gradu Foči i zahvalio im što su stvorili “pravi srpski grad” i spriječili da postane “druga Meka”.1491
652. Vijeće zaključuje da su srpske snage u periodu od aprila do jula 1992. u opštini Foča ubile više od 192 osobe, uglavnom muslimanske nacionalnosti. Do kraja aprila
1992., srpske snage su preuzele kontrolu nad gradom i opštinom Foča. Srpske snage su potom napale mnoga muslimanska sela, sistematski su kupile i zatvarale civile Muslimane, palile i razarale pretežno muslimansku imovinu, te porušile nekoliko džamija u gradu i opštini Foča. Ubijeni su mnogi civili Muslimani.1492
652. Vijeće zaključuje da su srpske snage u periodu od aprila do jula 1992. u opštini Foča ubile više od 192 osobe, uglavnom muslimanske nacionalnosti. Do kraja aprila
1992., srpske snage su preuzele kontrolu nad gradom i opštinom Foča. Srpske snage su potom napale mnoga muslimanska sela, sistematski su kupile i zatvarale civile Muslimane, palile i razarale pretežno muslimansku imovinu, te porušile nekoliko džamija u gradu i opštini Foča. Ubijeni su mnogi civili Muslimani.1492
Civili muslimanske i hrvatske nacionalnosti bili su zatočeni u teškim uslovima u devetnaest zatočeničkih centara. Muslimanke su redovno silovane ili seksualno zlostavljane i držane u zatočeništvu u privatnim kućama. U KP domu je bilo između 350 i 500 zatočenih, a u ljeto 1992. taj broj je ponekad premašivao 500. Stražari i ljudi koji su spolja ulazili u logor surovo su zlostavljali zatočenike. Dio zatočenika u KP domu je
odvođen na prisilni rad. Vijeće zaključuje da su u KP domu ubijena ukupno 133 zatočenika.
653. Vijeće nadalje zaključuje da su mnogi Muslimani otišli iz te opštine iz straha za svoju bezbjednost. Od maja 1992. organizovani su autobusi koji su odvozili civile iz grada. Da bi otišli, morali su prepisati svoju imovinu na republiku bosanskih Srba.
odvođen na prisilni rad. Vijeće zaključuje da su u KP domu ubijena ukupno 133 zatočenika.
653. Vijeće nadalje zaključuje da su mnogi Muslimani otišli iz te opštine iz straha za svoju bezbjednost. Od maja 1992. organizovani su autobusi koji su odvozili civile iz grada. Da bi otišli, morali su prepisati svoju imovinu na republiku bosanskih Srba.
Dana 13. avgusta ili približno tog datuma, dio Muslimana iz Foče, uglavnom žene i djeca, odveden je u Rožaje, Crna Gora. Drugi su prebačeni na muslimansku teritoriju, na primjer, dio zatočenih je 23. oktobra 1992. autobusom odvezen u Goražde.
izvor:dokument sa suđenja Momčilu Krajišniku
(Međunarodni sud za krivično gonjenje osoba odgovornih za teška kršenja
međunarodnog humanitarnog prava počinjena na teritoriji bivše
Jugoslavije od 1991. godine )
___
fusnote:
(Međunarodni sud za krivično gonjenje osoba odgovornih za teška kršenja
međunarodnog humanitarnog prava počinjena na teritoriji bivše
Jugoslavije od 1991. godine )
___
fusnote:
1386 Presuđena činjenica 330; P954 (popis stanovništva Bosne i Hercegovine iz 1991. godine, april 1995.), str. 102-11.
1387 Presuđene činjenice 353, 403-4.
1388 Presuđene činjenice 355, 405, 407.
1389 Presuđena činjenica 406.
1390 Presuđena činjenica 356.
1391 Presuđene činjenice 349, 352, 358; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 455-6, 462-3.
1392 Presuđena činjenica 350.
1393 Đorđević, T. 18072-3.
1394 Presuđena činjenica 348.
1395 Presuđena činjenica 357.
1396 Presuđena činjenica 342.
1397 Presuđene činjenice 352, 358-9; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 455-6, 462-3; Đorđević, T. 18075-6.
1398 Presuđena činjenica 360; P807 (izjava svjedoka 68), str. 2-3. 1399 Presuđena činjenica 361.
1400 Presuđena činjenica 362.
1401 Presuđena činjenica 367.
1402 Presuđene činjenice 366, 368-9.
1403 Presuđene činjenice 363, 369; Đorđević, T. 18081, 18088-90, 18117.
1404 Presuđene činjenice 416-19, 421; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 469, 474, 484, 486-7; Đorđević, T.
18076-8.
1405 Presuđene činjenice 370, 401, 435-6. 1406 Presuđene činjenice 434, 437; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 463-4, 471-2, 474-5, 506.
1407 Presuđene činjenice 426-8, 438; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 479-80.
1408 Presuđene činjenice 467; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 480-1.
1409 Presuđena činjenica 408. 1410 Presuđena činjenica 409. 1411 Presuđena činjenica 411.
1412 Presuđene činjenice 354, 414; P701 (izjava svjedoka 558), str. 2.
1413 Presuđena činjenica 412.
1414 Presuđena činjenice 413.
1415 Presuđena činjenica 415.
1416 Presuđena činjenica 371.
1417 Presuđena činjenica 372.
1418 Presuđene činjenice 376, 443.
1419 Presuđene činjenice 578-9.
1420 Presuđene činjenice 422-4; Riedlmayer, T. 13303-6; P732 (Riedlmayerov izvještaj), dodatak 2.1; P732.C
(Riedlmayerov transkript), str. 23801-2; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 469, 474, 484, 486-7.
1421 Presuđena činjenica 373.
1422 Presuđene činjenice 374-5.
1423 Presuđena činjenica 388.
1424 Presuđena činjenica 389.
1425 Presuđene činjenice 394, 430.
1426 Presuđena činjenica 395.
1427 Presuđena činjenica 396.
1428 Presuđena činjenica 390.
1429 Presuđene činjenice 391, 430.
1430 Presuđena činjenica 392.
1431 Presuđena činjenica 429.
1432 P701 (izjava svjedoka 558), str. 3-4.
1433 P701 (izjava svjedoka 558), str. 4-6.
1434 Presuđene činjenice 397, 594-5; P694 (izjava svjedoka 295), str. 2-4; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2.
1435 Presuđene činjenice 398-9; P694 (izjava svjedoka 295), str. 2.
1436 Presuđene činjenice 400, 431, 595; P694 (izjava svjedoka 295), str. 3-4.
1437 Presuđene činjenice 595-7.
1438 Presuđena činjenica 605; P694 (izjava svjedoka 295), str. 2, 5-6; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2.
1439 P694 (izjava svjedoka 295), str. 4, 6-9; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2; Malešević, T. 16125.
1440 Presuđene činjenice 377, 432-3, 439, 448, 469, 476; svjedok 68, T. 14876.
1441 Presuđena činjenica 387.
1442 Presuđene činjenice 378, 463, 478.
1443 Presuđene činjenice 379, 382-3, 455; P694 (izjava svjedoka 295), str. 7, 9-10, 13.
1444 Presuđena činjenica 384.
1445 Presuđene činjenice 380, 385, 450, 453-4, 457.
1446 Presuđene činjenice 451-2.
1447 Presuđene činjenice 381, 386, 456, 581-4, 589-91, 593, 606-8; P694 (izjava svjedoka 295), str. 10-12.
1448 Presuđene činjenice 458-9, 585-8; Malešević, T. 16125.
1449 P694 (izjava svjedoka 295), str. 13.
1450 Presuđene činjenice 461, 599-601; P694 (izjava svjedoka 295), str. 4-16; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2.
1451 Presuđene činjenice 462, 470; svjedok 280, T. 12979.
1452 Presuđena činjenica 471; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10; P808 (izjava svjedoka 68), str. 3.
1453 Presuđena činjenica 477; P823, separator 2 (Zahtjev Taktičke grupe “Foča”, 8. maj 1992.).
1454 Presuđena činjenica 479.
1455 Presuđene činjenice 472, 487-8.
1456 Presuđena činjenica 473.
1457 Presuđena činjenica 486; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10; P808 (izjava svjedoka 68), str. 3.
1458 Presuđene činjenice 467, 490, 492; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 476-80, 507.
1459 Presuđena činjenica 491.
1460 Presuđene činjenice 493, 502-3; P807 (izjava svjedoka 68), str. 6; P808 (izjava svjedoka 68), str. 5-6.
1461 Presuđena činjenica 496; P823, separator 5 (Odluka predsjedništva bosanskih Srba); P454 (Rješenje o imenovanju
upravnika KP doma, 17. juli 1992.).
1462 Presuđene činjenice 497, 578-9.
1463 Presuđene činjenice 508-9.
1464 Presuđene činjenice 498, 500.
1465 Presuđene činjenice 499, 507; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 497-8; P823, separator 3 (Potvrda Kriznog
štaba Foča, 7. juli 1992.).
1466 Presuđena činjenica 501.
1467 Presuđena činjenica 504.
1468 Presuđena činjenica 505.
1469 Presuđena činjenica 506.
1470 Presuđene činjenice 465, 510-20, 527-9; Đorđević, T. 18084, 18087, 18106, 18131-3; P807 (izjava svjedoka 68), str.
6.
1471 Presuđene činjenice 521-6.
1472 Presuđena činjenica 483; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10; P808 (izjava svjedoka), str. 3.
1473 Presuđene činjenice 466, 474, 484, 494-5, 532-6, 545-52, 555-7, 559-60, 562-3; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10;
P808 (izjava svjedoka 68), str. 3; P809 (izjava svjedoka 68), str. 2; P810 (izjava svjedoka 68, Ispravke na pismeni
dokazni materijal za svedoka); svjedok 68, T. 14875.
1474 Presuđene činjenice 475, 485, 530.
1475 Presuđena činjenica 531.
1476 Presuđene činjenice 431, 464.
1477 Presuđene činjenice 537-44, 553-4, 558, 565-6, 568; P807 (izjava svjedoka 68), str. 7-9; P808 (izjava svjedoka 68),
str. 3-4; P810 (svjedok 68, Ispravke na pismeni dokazni materijal za svedoka).
1478 P943.T (Zapisnik Kantonalnog suda u Sarajevu o ekshumaciji, 9. juni 2001.), str. 3-18.
1479 Presuđene činjenice 561, 564, 567, 572, 575-7.
1480 Malešević T. 16125-6, 16136-41.
1481 Presuđena činjenica 440.
1482 Presuđena činjenica 441.
1483 Presuđena činjenica 442.
1484 Presuđena činjenica 410; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 485-6, 488-9, 491, 493-5.
1485 Presuđena činjenica 570.
1486 Presuđena činjenica 571.
1487 Presuđena činjenica 573.
1488 Presuđena činjenica 574.
1489 Presuđena činjenica 446.
1490 Presuđena činjenica 447.
1491 P855 (transkript Krajišnikovog obraćanja masi u Foči, 1994).
1492 Presuđena činjenica 445.
1493 P954 (popis stanovništva Bosne i Hercegovine iz 1991. godine, april 1995.), str. 112-15.
1494 P502 (izjava svjedoka 3), str. 4.
1495 P910.A (izjava svjedoka 79), str. 6; P857 (Tokačin izvještaj).
1496 P910.A (izjava svjedoka 79), str. 5-6, 9; P910 (transkript iskaza svjedoka 79), str. 27758-63; P502.B (izjava svjedoka
3), str. 2; P502 (izjava svjedoka 3), str. 4.
1387 Presuđene činjenice 353, 403-4.
1388 Presuđene činjenice 355, 405, 407.
1389 Presuđena činjenica 406.
1390 Presuđena činjenica 356.
1391 Presuđene činjenice 349, 352, 358; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 455-6, 462-3.
1392 Presuđena činjenica 350.
1393 Đorđević, T. 18072-3.
1394 Presuđena činjenica 348.
1395 Presuđena činjenica 357.
1396 Presuđena činjenica 342.
1397 Presuđene činjenice 352, 358-9; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 455-6, 462-3; Đorđević, T. 18075-6.
1398 Presuđena činjenica 360; P807 (izjava svjedoka 68), str. 2-3. 1399 Presuđena činjenica 361.
1400 Presuđena činjenica 362.
1401 Presuđena činjenica 367.
1402 Presuđene činjenice 366, 368-9.
1403 Presuđene činjenice 363, 369; Đorđević, T. 18081, 18088-90, 18117.
1404 Presuđene činjenice 416-19, 421; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 469, 474, 484, 486-7; Đorđević, T.
18076-8.
1405 Presuđene činjenice 370, 401, 435-6. 1406 Presuđene činjenice 434, 437; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 463-4, 471-2, 474-5, 506.
1407 Presuđene činjenice 426-8, 438; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 479-80.
1408 Presuđene činjenice 467; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 480-1.
1409 Presuđena činjenica 408. 1410 Presuđena činjenica 409. 1411 Presuđena činjenica 411.
1412 Presuđene činjenice 354, 414; P701 (izjava svjedoka 558), str. 2.
1413 Presuđena činjenica 412.
1414 Presuđena činjenice 413.
1415 Presuđena činjenica 415.
1416 Presuđena činjenica 371.
1417 Presuđena činjenica 372.
1418 Presuđene činjenice 376, 443.
1419 Presuđene činjenice 578-9.
1420 Presuđene činjenice 422-4; Riedlmayer, T. 13303-6; P732 (Riedlmayerov izvještaj), dodatak 2.1; P732.C
(Riedlmayerov transkript), str. 23801-2; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 469, 474, 484, 486-7.
1421 Presuđena činjenica 373.
1422 Presuđene činjenice 374-5.
1423 Presuđena činjenica 388.
1424 Presuđena činjenica 389.
1425 Presuđene činjenice 394, 430.
1426 Presuđena činjenica 395.
1427 Presuđena činjenica 396.
1428 Presuđena činjenica 390.
1429 Presuđene činjenice 391, 430.
1430 Presuđena činjenica 392.
1431 Presuđena činjenica 429.
1432 P701 (izjava svjedoka 558), str. 3-4.
1433 P701 (izjava svjedoka 558), str. 4-6.
1434 Presuđene činjenice 397, 594-5; P694 (izjava svjedoka 295), str. 2-4; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2.
1435 Presuđene činjenice 398-9; P694 (izjava svjedoka 295), str. 2.
1436 Presuđene činjenice 400, 431, 595; P694 (izjava svjedoka 295), str. 3-4.
1437 Presuđene činjenice 595-7.
1438 Presuđena činjenica 605; P694 (izjava svjedoka 295), str. 2, 5-6; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2.
1439 P694 (izjava svjedoka 295), str. 4, 6-9; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2; Malešević, T. 16125.
1440 Presuđene činjenice 377, 432-3, 439, 448, 469, 476; svjedok 68, T. 14876.
1441 Presuđena činjenica 387.
1442 Presuđene činjenice 378, 463, 478.
1443 Presuđene činjenice 379, 382-3, 455; P694 (izjava svjedoka 295), str. 7, 9-10, 13.
1444 Presuđena činjenica 384.
1445 Presuđene činjenice 380, 385, 450, 453-4, 457.
1446 Presuđene činjenice 451-2.
1447 Presuđene činjenice 381, 386, 456, 581-4, 589-91, 593, 606-8; P694 (izjava svjedoka 295), str. 10-12.
1448 Presuđene činjenice 458-9, 585-8; Malešević, T. 16125.
1449 P694 (izjava svjedoka 295), str. 13.
1450 Presuđene činjenice 461, 599-601; P694 (izjava svjedoka 295), str. 4-16; P694.A (izjava svjedoka 295), str. 2.
1451 Presuđene činjenice 462, 470; svjedok 280, T. 12979.
1452 Presuđena činjenica 471; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10; P808 (izjava svjedoka 68), str. 3.
1453 Presuđena činjenica 477; P823, separator 2 (Zahtjev Taktičke grupe “Foča”, 8. maj 1992.).
1454 Presuđena činjenica 479.
1455 Presuđene činjenice 472, 487-8.
1456 Presuđena činjenica 473.
1457 Presuđena činjenica 486; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10; P808 (izjava svjedoka 68), str. 3.
1458 Presuđene činjenice 467, 490, 492; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 476-80, 507.
1459 Presuđena činjenica 491.
1460 Presuđene činjenice 493, 502-3; P807 (izjava svjedoka 68), str. 6; P808 (izjava svjedoka 68), str. 5-6.
1461 Presuđena činjenica 496; P823, separator 5 (Odluka predsjedništva bosanskih Srba); P454 (Rješenje o imenovanju
upravnika KP doma, 17. juli 1992.).
1462 Presuđene činjenice 497, 578-9.
1463 Presuđene činjenice 508-9.
1464 Presuđene činjenice 498, 500.
1465 Presuđene činjenice 499, 507; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 497-8; P823, separator 3 (Potvrda Kriznog
štaba Foča, 7. juli 1992.).
1466 Presuđena činjenica 501.
1467 Presuđena činjenica 504.
1468 Presuđena činjenica 505.
1469 Presuđena činjenica 506.
1470 Presuđene činjenice 465, 510-20, 527-9; Đorđević, T. 18084, 18087, 18106, 18131-3; P807 (izjava svjedoka 68), str.
6.
1471 Presuđene činjenice 521-6.
1472 Presuđena činjenica 483; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10; P808 (izjava svjedoka), str. 3.
1473 Presuđene činjenice 466, 474, 484, 494-5, 532-6, 545-52, 555-7, 559-60, 562-3; P807 (izjava svjedoka 68), str. 5, 10;
P808 (izjava svjedoka 68), str. 3; P809 (izjava svjedoka 68), str. 2; P810 (izjava svjedoka 68, Ispravke na pismeni
dokazni materijal za svedoka); svjedok 68, T. 14875.
1474 Presuđene činjenice 475, 485, 530.
1475 Presuđena činjenica 531.
1476 Presuđene činjenice 431, 464.
1477 Presuđene činjenice 537-44, 553-4, 558, 565-6, 568; P807 (izjava svjedoka 68), str. 7-9; P808 (izjava svjedoka 68),
str. 3-4; P810 (svjedok 68, Ispravke na pismeni dokazni materijal za svedoka).
1478 P943.T (Zapisnik Kantonalnog suda u Sarajevu o ekshumaciji, 9. juni 2001.), str. 3-18.
1479 Presuđene činjenice 561, 564, 567, 572, 575-7.
1480 Malešević T. 16125-6, 16136-41.
1481 Presuđena činjenica 440.
1482 Presuđena činjenica 441.
1483 Presuđena činjenica 442.
1484 Presuđena činjenica 410; P696 (transkript iskaza svjedoka 577), str. 485-6, 488-9, 491, 493-5.
1485 Presuđena činjenica 570.
1486 Presuđena činjenica 571.
1487 Presuđena činjenica 573.
1488 Presuđena činjenica 574.
1489 Presuđena činjenica 446.
1490 Presuđena činjenica 447.
1491 P855 (transkript Krajišnikovog obraćanja masi u Foči, 1994).
1492 Presuđena činjenica 445.
1493 P954 (popis stanovništva Bosne i Hercegovine iz 1991. godine, april 1995.), str. 112-15.
1494 P502 (izjava svjedoka 3), str. 4.
1495 P910.A (izjava svjedoka 79), str. 6; P857 (Tokačin izvještaj).
1496 P910.A (izjava svjedoka 79), str. 5-6, 9; P910 (transkript iskaza svjedoka 79), str. 27758-63; P502.B (izjava svjedoka
3), str. 2; P502 (izjava svjedoka 3), str. 4.
istraživao i priredio:Kenan Sarač
Reklame
0 comments:
Post a Comment