Operacija Sana ’95 je bila posljednja vojna operacija poduzeta od strane Armije Republike Bosne i Hercegovine tokom rata u BiH. Odvijala se tokom oktobra 1995. godine u seriji kontranapada bosanske i hrvatske vojske nakon što je Hrvatska vojska uspješno okončala operaciju Oluja u Republici Hrvatskoj. Nakon uspješne inicijalne faze i izuzetno brzog oslobađanja Sanskog Mosta, operacija Sana je završena zbog potpisivanja Dayonskog mirovnog sporazuma i završetka rata.
Prije bitke
Bihaćki okrug je područje u sjeverozapadnoj Bosni i Hercegovini oko grada Bihaća i šire okoline, gdje su snage Armije BiH (Peti Korpus Armije BiH, snage pet pješadijskih brigada) bile okružene srpskim snagama od početka rata 1992. godine. Sredinom 1995. godine združene srpske snage iz Republike Srpske, potpomognute srpskim snagama iz Republike srpske krajine i secesionističkih snaga Autonomne pokrajine zapadna Bosna pod zapovjedništvom Fikreta Abdića, započeli su veliku ofanzivu na ovo područje ali bez uspjeha. I dalje je Bihaćki okrug bio u opasnosti od okupacije, a međunarodna zajednica se plašila ponavljanja genocida poput onog u Srebrenici. To je bio jedan od razloga da se Hrvatskoj vojsci dadne podrška u oslobađanju okupiranih područja koja su držali Srbi u Hrvatskoj, što je učinjeno tokom operacije Oluja, a u kojoj je aktivno učestvovao i Peti Korpus Armije RBiH. Nakon uspješno okončane akcije Oluja, Bihaćki okrug je deblokiran nakon 1201 dan opsade. Na zapadu i sjeveru spojen je sa Hrvatskom, te su se mogli pripremiti za kontraofanzivu prema istoku i rijeci Sani.
Tok operacije
10. oktobar
Operacije je započela u 3:00 sata ujutro 10. oktobra 1995. godine. Snage Petog Korpusa i Sedmog Korpusa Armije RBiH, potpomognute drugim jedinicama Armije RBiH (Crni Labudovi, Kakanjski Tigrovi) su uspješno prešle rijeku Sanu u 4:00 sata ujutro, a već navečer oko 5:00 stigli su do predgrađa Sanskog Mosta.
11. oktobar
Snage Armije RBiH drže u okruženju srpske snage u Sanskom Mostu, a na njihove položaje djelovali artiljerijskim oružjem. Srpske snage su pokušale izvršiti kontranapad, angažujući i helikoptere.
12. oktobar
Srpsko civilno stanovništvo masovno bježi, dok jedinice Armije RBiH oslobađaju pojedine dijelove grada. Potpunu kontrolu nad gradom Armija RBiH ostvaruje za 9-10 sati. Srpske snage su pružile manji otpor, nakon što su se utvrdili u zgradi gradske pošte. Nakon slamanja otpora, Peti Korpus postavlja svoje istureno komandno mjesto u današnjem Hotelu Sanus u centru grada.
13. oktobar
Pošto su u toku bili pregovori u američkom gradu Dayton, Ohio, međunarodna zajednica traži od Armije RBiH da zaustavi svako napredovanje i sva ofanzivna djelovanja dok se ne postigne sporazum. Ofanziva je završena, a time i rat u Bosni i Hercegovini, isti dan kada je postignut sporazum u Daytonu. Kao rezultat mirovnog sporazuma iz Daytona, danas je Sanski Most dio Federacije.
Reklame
0 comments:
Post a Comment